بهترین روش‌ مهاجرت به عمان در سال 2025

عمان کشوری با ثبات سیاسی و اقتصاد رو به رشد در منطقه خلیج فارس است. از دید گزارش صندوق بین‌المللی پول، رشد تولید ناخالص داخلی واقعی عمان در سال ۲۰۲۴ برابر با ۱.۷٪ بوده و پیش‌بینی می‌شود این رشد به ۲.۴٪ در سال ۲۰۲۵ افزایش یابد . تورم این کشور بسیار پایین است (حدود ۰.۹٪ در ۴ ماه اول ۲۰۲۵) و در سال ۲۰۲۴ مازاد بودجه خوبی معادل ۳.۳٪ تولید ناخالص داخلی داشته است. این ثبات اقتصادی ناشی از تنوع‌بخشی به بخش‌های غیرنفتی (مانند صنعت، گردشگری، انرژی‌های تجدیدپذیر و لجستیک) و تلاش برای مدیریت تعادل منابع مالی است. نرخ بیکاری در عمان نیز بسیار پایین است؛ برآوردها نشان می‌دهد نرخ بیکاری کل نیروی کار حدود ۳.۱۶٪ در سال ۲۰۲۴ بوده است. این نرخ پایین حاکی از آن است که بازار کار عمان تا حد زیادی اشتغال دارد، اما از سوی دیگر فشار برای «اُمانی‌سازی» (اولویت دادن به اتباع عمانی) بر مشاغل مختلف افزایش یافته است.

وضعیت اقتصادی و نیروی کار عمان

تحلیل وضعیت اقتصادی عمان نشان می‌دهد این کشور با استفاده از منابع نفتی، زیرساخت‌های بهبود یافته و سرمایه‌گذاری در صنایع جدید، رشد مداومی دارد. بنا بر گزارش وزارت دارایی عمان و صندوق بین‌المللی پول، رشد بخش‌های غیرنفتی (صنعت، گردشگری، حمل‌ونقل و انرژی‌های نو) عامل اصلی رشد GDP در سال‌های اخیر بوده است . از سویی دیگر، نرخ بیکاری پایین (~۳٫۱۶٪) نشان می‌دهد تقریباً اکثر نیروی کار فعال در عمان شاغل‌اند . با وجود این، دولت عمان به منظور حمایت از اتباع خود، سیاست‌های اشتغال‌محور قاطعی را دنبال می‌کند. طرح چشم‌انداز ۲۰۴۰ عمان و قوانین جدید کار، تاکید می‌کنند که شرکت‌ها و کارفرمایان باید سهم بیشتری از کارکنان خود را به عمانی‌ها اختصاص دهند. به عبارت دیگر، گرچه اقتصاد عمان در حال رشد است، اما توجه ویژه‌ای به ایجاد فرصت‌های شغلی برای شهروندان عمانی می‌شود.

سیاست‌های جدید مهاجرتی عمان

در حوزه اشتغال، وزارت کار عمان در ۲۰۲۴ نیز چندین شغل را که پیش‌تر برای اتباع خارجی آزاد بود، به فهرست مشاغل‌محلی اضافه کرد. بر اساس مصوبه‌ای از ۲ سپتامبر ۲۰۲۴، مشاغلی مانند متخصصان بازاریابی، تحلیلگران سیستم، تکنسین‌های مکانیک و الکترونیک و نمایندگان فروش از اولویت استخدام عمانی‌ها برخوردار شده‌اند. از سال ۲۰۲۵ نیز شغل‌های مرتبط با فن‌آوری اطلاعات (مانند تحلیلگر شبکه) و از ۲۰۲۶ برنامه‌نویسان کامپیوتر در لیست مشاغل ممنوعه برای خارجی‌ها قرار می‌گیرند. این اقدامات نشان می‌دهد که چشم‌انداز کار در عمان برای مهاجران حرفه‌ای در حال محدود شدن است و تقاضا برای تخصص‌هایی که نیاز فوری کشور را تامین می‌کند (مثلاً مهندسان عمران، سلامت، فناوری‌های خاص و سرمایه‌گذاران اقتصادی) در اولویت است.

روش‌های مهاجرت به عمان

در مجموع، بیشترین روش‌های مهاجرت به عمان در سال‌های اخیر به شرح زیر اولویت‌بندی می‌شوند:

مهاجرت کاری (ویزا و اجازه کار) به عمان

رایج‌ترین و پرتعدادترین روش. بیشتر مهاجران فعلی عمان از طریق قرارداد کاری وارد این کشور می‌شوند. بنا بر آخرین آمار رسمی، حدود ۱٫۸۱ میلیون نفر خارجی در ماه می ۲۰۲۵ در عمان مشغول به کار بوده‌اند (نزدیک به ۴۳٪ جمعیت کل). بخش ساختمان با ۴۳۶ هزار کارگر خارجی بزرگ‌ترین اشتغال‌دهنده و پس از آن تجارت (عمده‌فروشی و خرده‌فروشی) و صنعت تولید با ۲۷۳ و ۱۷۹ هزار نفر در رتبه‌های بعدی قرار دارند. ملیت‌های اصلی فعالان خارجی در عمان بنگلادش (۶۲۳ هزار نفر)، هند (۵۰۷ هزار نفر) و پاکستان (۳۱۸ هزار نفر) هستند اکثر این مهاجران در بخش خصوصی مشغولند (حدود ۱٫۴۱ میلیون نفر) و عموماً در مشاغل مهندسی و فنی، خدماتی و فروش کار می‌کنند.

برای مهاجرت کاری، شخص باید از یک شرکت یا کارفرمای عمانی پیشنهاد شغلی داشته و از وزارت کار و اداره مهاجرت عمان مجوز دریافت کند. البته با وضع قوانین اخیر اُمانی‌سازی، کسب ویزای کاری در تمام رشته‌ها آسان نیست؛ کارفرمایان بایستی اولویت استخدام عمانی‌ها را رعایت کنند و برخی مشاغل به خارجی‌ها اختصاص نمی‌یابد. با این حال اگر متقاضی مهارت و سابقه تخصصی مناسبی در حوزه‌های مورد نیاز داشته باشد (مثلاً مهندسی عمران، پرستاری، آموزش عالی و …) و توسط کارفرمایی مورد تایید موافقت کند، دریافت ویزا و اجازه کار امکان‌پذیر است. اتباع ایرانی مانند سایر ملیت‌ها می‌توانند با یافتن شغل مرتبط و اخذ مجوز کاری به عمان مهاجرت کنند، هرچند رقابت بالا و نرخ پایین بیکاری نشان می‌دهد دولت در پذیرش نیروهای خارجی محتاط است.

مهاجرت سرمایه‌گذاری (ویزا سرمایه‌گذاری) به عمان

روشی در حال رشد با استقبال دولت عمان برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی. عمان برنامه‌ای موسوم به «اقامت سرمایه‌گذاری طلايي» دارد که به متقاضیان خارجی با ارائه سرمایه مشخص، اقامت طولانی‌مدت اعطا می‌کند. بر اساس شرایط رسمی، متقاضیانی که حداقل ۵۰۰ هزار ریال عمانی (حدود ۱٫۳ میلیون دلار) در شرکت‌های عمانی یا سهام دولتی سرمایه‌گذاری کنند یا ملکی به همین مبلغ بخرند، می‌توانند اقامت ۱۰ ساله عمان بگیرند. همچنین اگر اتباع خارجی در عمان شرکتی تاسیس کنند که حداقل ۵۰ شهروند عمانی را استخدام کند، امکان دریافت مجوز اقامت ۱۰ ساله وجود دارد. در سطح پایین‌تر، اقامت ۵ ساله نیز با سرمایه‌گذاری حداقل ۲۵۰ هزار ریال یا برای بازنشستگانی با درآمد ماهانه ثابت ۴۰۰۰ ریال ارائه می‌شود. این اقامت‌ها، دارای مزایای خودحمایتی و امکان همراهی خانواده هستند و قابل تمدید می‌باشند.

 اقامت سرمایه‌گذاری عمان، فرصت مناسبی برای کسانی است که تمکن مالی قابل توجهی دارند و می‌خواهند به‌طور بلندمدت در عمان زندگی کنند. با این حال، این اقامت مستقیماً منجر به اخذ تابعیت عمانی نمی شود؛ اما با توجه به اصلاح قانون تابعیت، فارغ از برنامه سرمایه‌گذاری، افراد پس از ۱۵ سال اقامت قانونی مستمر می‌توانند تقاضای تابعیت دهند. به این ترتیب، مهاجرت سرمایه‌گذاری مسیر امیدوارکننده‌ای برای اقامت و تجمیع منابع اقتصادی را در عمان فراهم می‌کند.

مهاجرت خانوادگی (الحاق خانواده) به عمان

این روش مناسب است برای افرادی که خود یا اعضای خانواده‌شان قبلاً اقامت کاری یا سرمایه‌گذاری در عمان دارند. عمان ویزای الحاق خانواده صادر می‌کند که به همسر و فرزندان زیر ۲۱ سال کارکنان خارجی (و یا به همسر خارجی شهروند عمانی) تعلق می گیرد. شرایط اخذ این ویزا شامل داشتن شغل مدیریتی یا «سطح ارشد» (طبق استانداردهای خلیج) و حداقل حقوق ماهیانه ۶۰۰ ریال عمانی برای فرد مقیم است. همچنین مقیم باید در مسکن اجاره‌ای به نام خود یا کارفرما زندگی کند. ویزای الحاق دو ساله بوده و چندبار ورود است. این راه، شانس خوبی برای پیوستن اعضای خانواده به یک مهاجر شاغل یا شهروند عمانی فراهم می‌کند. توجه شود که دریافت اقامت خانوادگی منوط به رعایت قوانین کار و تسویه موارد حقوقی و بیمه‌پردازی توسط کارفرمای اصلی است.

مهاجرت تحصیلی به عمان

گزینه‌ای جزئی اما موجود برای دانشجویان بین‌المللی. عمان چندین دانشگاه و کالج بین‌المللی (از جمله دانشگاه سلطان قابوس، دانشگاه ملی علوم و تکنولوژی و کالج‌های مختلف) دارد. دانشجویان پذیرفته‌شده می‌توانند درخواست ویزا و اقامت دانشجویی دهند. به گفته دانشگاه ملی عمان، ویزای دانشجویی معمولاً به مدت دو سال صادر می‌شود و هر دو سال قابل تمدید تا زمان فارغ‌التحصیلی است. این ویزا صرفاً مجوز اقامت است و اجازه کار تمام‌وقت نمی‌دهد؛ اما بورس‌ها و فرصت‌های علمی در برخی رشته‌ها برای جذب دانشجوی مستعد فراهم است. باوجود این، تحصیل در عمان تعداد کمی از مهاجران را شامل می‌شود و در مقایسه با کشورهایی همچون امارات یا ترکیه کمتر شناخته‌شده است.

ویزای فریلنس/خوداشتغالی عمان

اخیراً عمان نوع جدیدی از اقامت برای متخصصان مستقل معرفی کرده است. بر اساس گزارش منابع مهاجرتی، «ویزای فریلنسر عمان» به افراد خلاق و متخصص (مثلاً در زمینه IT، طراحی گرافیک، بازاریابی دیجیتال و مشاوره) اجازه می‌دهد بدون نیاز به حامی کارفرما، در عمان اقامت ۱ تا ۲ ساله دریافت کنند. این ویزا با هدف جذب نیروی کار دورکار و استعدادهای جهانی طراحی شده و مزایایی همچون چندبار ورود و حق تمدید دارد. هرچند اطلاعات رسمی کمی دربارۀ الزامات آن در دست است، اما وجود چنین برنامه‌ای نشان می‌دهد عمان به دنبال تنوع در جذب نیروی کار و ایجاد فرصت برای کارآفرینان و دیجیتال نومدها نیز هست. این روش به خصوص برای آن دسته از مهاجران ایرانی که مهارت‌های فنی یا خلاقانه دارند می‌تواند جذاب باشد.

جمع‌بندی

به طور کلی، مهاجرت کاری همچنان پرتقاضاترین مسیر برای ورود به عمان است و بیش از نیمی از مهاجران خارجی از طریق پیشنهاد شغلی وارد شده اند. با این حال، دشواری‌های جدید ناشی از سیاست اُمانی‌سازی و قانون کار جدید بدان معنی است که یافتن کار در مشاغل آزادشده برای اتباع خارجی نیازمند مهارت بالاتر و شرایط مشخص است. از سوی دیگر، طرح‌های سرمایه‌گذاری و اقامت بلندمدت، گزینه‌‌های امن و جذابی برای سرمایه‌گذاران خارجی (از جمله ایرانیان ثروتمند) فراهم کرده است. مهاجرت خانوادگی و تحصیلی مسیرهای مکملی هستند که البته به نسبت کمتری کاربرد دارند. عمان شهروندان کشورهای مختلف را می‌پذیرد، اما شواهد نشان می‌دهد که بیشترین سهم را اتباع بنگلادش، هند و پاکستان دارند. جمعیت ایرانی‌ها در عمان کوچک است؛ به‌طوری که در سال ۲۰۲۱ تنها حدود ۹۵۰۰ ایرانی در این کشور زندگی می کردند. بنابراین ایرانیان علاقمند به مهاجرت به عمان معمولاً باید از مسیرهای کار یا سرمایه‌گذاری اقدام کنند، زیرا ویزاهای توریستی عمان برای ایرانیان (تا ۱۴ روز بدون ویزا) محدود است و پس از آن نیاز به اخذ اقامت دارد. به طور کلی، انتخاب بهترین روش مهاجرت بستگی به شرایط شخص (مهارت و شغل، میزان سرمایه، داشتن بستگان در عمان و غیره) دارد، اما در سال ۲۰۲۵ ترکیبی از برنامه‌های سرمایه‌گذاری و استخدام در صنایع کلیدی بیشترین شانس موفقیت را خواهند داشت.