ارزان‌ترین کشورها برای مهاجرت در سال 2026 | راهنمایی کامل برای مهاجران بودجه‌محور

معیارهای انتخاب کشور ارزان برای مهاجرت

انتخاب مقصدی برای مهاجرت که هزینه‌های پایینی داشته باشد، یک استراتژی پیچیده است که نباید تنها بر اساس حداقل قیمت‌ها صورت گیرد. مهاجران بودجه‌محور باید به دنبال توازنی میان ارزان بودن زندگی و کیفیت خدمات و فرصت‌های آتی باشند. تمرکز صرف بر هزینه‌های پایین می‌تواند منجر به انتخاب کشورهایی شود که فاقد سیستم درمانی قوی، دانشگاه‌های معتبر یا بازار کار پایدار هستند.   

توازن میان هزینه و کیفیت زندگی

بررسی‌های اقتصادی نشان می‌دهد که بسیاری از کشورهایی که به‌طور سنتی به عنوان مقاصد مهاجرتی محبوب شناخته می‌شوند (مانند ژاپن، کره جنوبی، یا چین در آسیا) مقاصد ارزان قیمتی نیستند و مهاجرت به آن‌ها مستلزم سرمایه اولیه و هزینه‌های جاری بالایی است. در مقابل، کشورهایی مانند ترکیه، گرجستان، مکزیک، هند و آلبانی که اغلب به‌عنوان گزینه‌های "غیر‌برند" محسوب می‌شوند، پتانسیل بالایی برای مهاجرت ارزان و مطمئن فراهم می‌سازند. در این کشورها، می‌توان با هزینه‌های معقولی مسکن، خوراک و حمل‌ونقل را تأمین کرد.   

در افق ۲۰۲۶، بازار مهاجرت تحت تأثیر افزایش نرخ تورم، نوسانات ارزی و تقاضای فزاینده برای ویزاهای کار از راه دور (Digital Nomad) قرار دارد. این امر برنامه‌ریزی مالی دقیق را حیاتی می‌سازد. مهاجرت ارزان امروز به معنی یافتن کشوری است که در آن، یک بودجه متوسط بتواند به بالاترین سطح رفاه و آسایش دست یابد.

تحلیل سه عامل کلیدی در بودجه‌بندی مهاجرت

یک برنامه مهاجرتی موفق برای افراد با بودجه محدود، باید بر سه عامل اصلی متمرکز باشد: هزینه اولیه، هزینه جاری ماهانه، و پتانسیل اقامت بلندمدت.

نخست، هزینه اولیه شامل تمکن مالی است که باید برای اخذ ویزا (معمولاً برای پوشش هزینه‌های ۱۲ ماه اول زندگی) و هزینه‌های اداری مهاجرت اثبات شود. برای مثال، مسیرهایی مانند ویزای تمکن مالی پرتغال (D7) به سرمایه‌گذاری نیاز ندارد، اما متقاضی باید درآمد غیرفعال ثابتی را در کشور مبدأ اثبات کند.   

دوم، هزینه جاری ماهانه (Running Costs) اهمیت حیاتی دارد. بخش عمده این هزینه مربوط به اجاره مسکن است که بزرگترین سهم را در بودجه مهاجر به خود اختصاص می‌دهد. از نظر استراتژیک، شهرهای کوچک‌تر معمولاً هزینه‌های به مراتب کمتری نسبت به پایتخت‌ها و مراکز اقتصادی دارند که یک راهکار مؤثر برای کاهش هزینه‌های جاری است.   

سوم، مسیر اقامت بلندمدت (PR Potential)، که سهولت تبدیل اقامت موقت به دائم (PR) را نشان می‌دهد. ارزان بودن ورود به یک کشور لزوماً به معنای آسانی ماندن در آن نیست. در برخی کشورها مانند گرجستان، اگرچه ورود بدون ویزا است، اما اخذ اقامت دائم از طریق ثبت شرکت نیازمند اثبات گردش مالی بسیار بالا و سختگیرانه است (حداقل ۱۲۰,۰۰۰ دلار در سال). بنابراین، برای یک مهاجرت موفق و پایدار، قوانین اقامت بلندمدت کشورهای اروپایی (مانند پرتغال یا جمهوری چک) معمولاً شفاف‌تر و مطمئن‌تر هستند.   

معیارهای انتخاب کشور ارزان برای مهاجرت

انتخاب کشور مناسب برای مهاجرت بودجه‌محور نیازمند ارزیابی دقیق چند شاخص کلیدی اقتصادی و اجتماعی است که فراتر از صرفاً هزینه ماهیانه زندگی هستند.

تحلیل شاخص‌های اقتصادی (COLI, Rent Index, PPP)

۱. شاخص هزینه زندگی (COLI) و شاخص اجاره (Rent Index)

شاخص هزینه زندگی (COLI)  Numbeo، قیمت کالاها، خدمات و اجاره را نسبت به شهر نیویورک (با خط پایه ۱۰۰) می‌سنجد. ارزان‌ترین کشورها در جهان عموماً دارای شاخصی بسیار پایین هستند. با این حال، برای مهاجران، مهم‌ترین فاکتور شاخص اجاره است، زیرا مسکن بزرگ‌ترین بخش هزینه ماهانه را تشکیل می‌دهد.   

ویتنام به عنوان یکی از ارزان‌ترین بازارهای اجاره در جهان شناخته می‌شود، با شاخص اجاره زیر ۱۰ (در مقایسه با نیویورک). این کشور برای مهاجرانی که درآمد خارجی ثابت دارند، یک لنگرگاه بودجه‌ای بسیار قوی محسوب می‌شود، زیرا بیشترین صرفه‌جویی را در هزینه‌های مسکن و روزمره (خوراک و حمل‌ونقل) امکان‌پذیر می‌سازد. در ویتنام، زندگی راحت ماهانه می‌تواند حدود ۵۰۰ تا ۸۰۰ دلار هزینه داشته باشد.   

۲. نسبت حداقل دستمزد به هزینه‌ها

اگرچه بسیاری از مهاجران با درآمد خارجی وارد می‌شوند، اما برخی مسیرهای اقامتی نیازمند اشتغال محلی هستند. تحلیل‌ها نشان می‌دهند که کشورهایی مانند هند، ویتنام، فیلیپین، اندونزی و پاکستان در زمینه پوشش هزینه‌های یک خانواده چهار نفره با دو حداقل دستمزد، "مقرون‌به‌صرفه‌ترین" هستند. این بدان معناست که اگر هدف، بقا و زندگی در سطح پایه با درآمد محلی باشد، این کشورها موفق عمل می‌کنند، اما این وضعیت لزوماً برای متخصصان با هدف افزایش درآمد بالا مطلوب نیست.   

ارزیابی شاخص کیفیت زندگی (QOLI) و امنیت

کیفیت زندگی (QOL) صرفاً به ارزان بودن کالاها محدود نمی‌شود؛ این شاخص مجموعه‌ای از عوامل شامل قدرت خرید، آلودگی، مراقبت‌های بهداشتی، و مهم‌تر از همه، امنیت را در نظر می‌گیرد.   

کشورهایی نظیر لوکزامبورگ، هلند و دانمارک با بالاترین شاخص‌های QOL در سال ۲۰۲۵ شناخته می‌شوند. این نشان‌دهنده یک همبستگی قوی میان QOL بالا و هزینه زندگی بسیار بالا است. بنابراین، برای مهاجر بودجه‌محور، هدف باید یافتن کشورهای امن و مقرون‌به‌صرفه باشد.   

تجزیه و تحلیل دقیق‌تر مقاصد مهاجرتی نشان می‌دهد که کشورهایی مانند لتونی، شیلی و کاستاریکا به عنوان ارزان‌ترین مقاصد امن جهان شناخته می‌شوند که هزینه زندگی در آن‌ها زیر ۱,۱۰۰ دلار در ماه است. این نشان می‌دهد که مهاجر استراتژیک ترجیح می‌دهد هزینه زندگی را کمی بالاتر ببرد (مثلاً از ۴۰۰ دلار به ۸۰۰ تا ۱,۱۰۰ دلار)، تا ریسک‌های مرتبط با امنیت، زیرساخت و سلامت (که در ارزان‌ترین کشورهای مطلق وجود دارد) را حذف کند. پرتغال نیز در همین دسته قرار می‌گیرد و با وجود هزینه‌ای بالاتر از اروپای شرقی، سطح راحتی و ایمنی کم‌نظیری را ارائه می‌دهد.   

هزینه‌های پنهان اولیه و زمان‌بندی اقامت

مهاجرت ارزان تنها به معنی هزینه‌های ماهانه پایین نیست؛ هزینه‌های اولیه (Initial Outlay) می‌تواند بسیار تعیین‌کننده باشد.

• تمکن مالی (Proof of Funds): برای اخذ بسیاری از ویزاهای اقامتی بلندمدت (نوع D)، متقاضی باید اثبات کند که منابع مالی کافی برای زندگی بدون کار محلی را دارد. این مبلغ باید از ابتدا در حساب بانکی موجود باشد، که می‌تواند شامل مبلغی بیش از ۱۰,۰۰۰ یورو برای یک سال در اروپا باشد.   

• هزینه‌های قانونی و ویزا: برآورد هزینه‌های قانونی اخذ ویزا اغلب دست‌کم گرفته می‌شود. اگرچه هزینه ویزای قانونی در برخی تحقیقات حدود ۱,۲۶۴ یورو تخمین زده شده است، اما هزینه‌های کلی شامل بیمه درمانی جامع و خدمات حقوقی می‌تواند این رقم را به طور قابل توجهی افزایش دهد.   

• مدت زمان شهروندی: کشورهایی که سریع‌ترین مسیر را برای اخذ پاسپورت اتحادیه اروپا یا سایر پاسپورت‌های قدرتمند ارائه می‌دهند (مانند پرتغال با ۵ سال اقامت قانونی) باید در اولویت مهاجران استراتژیک باشند.   

ارزان‌ترین کشورهای آسیایی و نزدیک به ایران

مقاصد آسیایی مزیت قاطعی در هزینه پایین روزمره ارائه می‌دهند و برای مهاجرانی که می‌توانند درآمد خود را از خارج منتقل کنند، بهشت مالی محسوب می‌شوند.

ویتنام: قهرمان هزینه‌های روزمره

ویتنام در رده‌بندی جهانی، ارزان‌ترین کشور برای هزینه‌های روزانه و اجاره در مدار مهاجرت است. هزینه‌های مصرفی، مواد غذایی، حمل‌ونقل عمومی و وعده‌های غذایی ساده در ویتنام خارج از مناطق توریستی، به‌طور شگفت‌انگیزی ارزان باقی مانده‌اند.   

جزئیات هزینه و سبک زندگی

یک فرد می‌تواند با بودجه‌ای بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ دلار در ماه، زندگی راحتی را در شهرهای ویتنام تجربه کند. در مقایسه با تایلند، ویتنام در مجموع ۳۰ تا ۴۰ درصد ارزان‌تر ارزیابی می‌شود، به ویژه در اجاره و مواد غذایی. این کشور برای نومادهای دیجیتالی که هدفشان حداکثر صرفه‌جویی و استفاده از قدرت خرید بالای درآمد خارجی است، بهترین مقصد است.   

چالش‌های اقامتی

مزیت ارزان بودن مطلق در ویتنام با چالش‌های اقامتی جبران می‌شود. یافتن یک مسیر قانونی و سریع برای اقامت بلندمدت یا شهروندی در مقایسه با اروپا دشوارتر است. مهاجران باید عمدتاً بر ویزاهای کاری یا سرمایه‌گذاری متمرکز شوند و پروسه طولانی‌تری را برای تثبیت وضعیت قانونی خود در نظر بگیرند. با این وجود، ویتنام یکی از کشورهایی است که شهروندان ایرانی می‌توانند از طریق eVisa وارد آن شوند.   

مالزی و اندونزی: زیرساخت توسعه یافته با هزینه کم

مالزی و اندونزی (به ویژه بالی) زیرساخت‌های توسعه‌یافته‌تری نسبت به بسیاری از همسایگان خود دارند و مقاصد محبوبی برای مهاجران بودجه‌محور هستند.

• مالزی: این کشور ترکیبی از فرهنگ غنی، هزینه‌های مقرون‌به‌صرفه و خدمات درمانی درجه یک را ارائه می‌دهد. هزینه‌های روزمره پایین است و برای شهروندان ایرانی، ورود به مالزی بدون نیاز به ویزا امکان‌پذیر است.   

• اندونزی (بالی): بالی به یک قطب مهاجران دیجیتالی تبدیل شده است. با این حال، باید توجه داشت که تورم اجاره در محله‌های مهاجرنشین (مانند Thao Dien در شهر هوشی‌مین یا مناطق محبوب کوالالامپور) در سال ۲۰۲۵ افزایش یافته و قیمت‌ها در این مناطق اکنون به سطح مناطق پرهزینه نزدیک شده است.   

ترکیه: مقرون به صرفه و نزدیک جغرافیایی

ترکیه، به عنوان ارزان‌ترین کشور در مجاورت ایران و یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین کشورهای اروپا (Tier 1 European Affordability)، مزایای خاصی را برای ایرانیان فراهم می‌کند.

• هزینه زندگی: ترکیه با متوسط هزینه زندگی ۵۱۵ دلار در ماه، ارزان‌ترین مقصد اروپایی در نظر گرفته می‌شود. این هزینه پایین‌تر از مقدونیه شمالی ($۶۲۹) و رومانی ($۷۸۴) است.   

• مسیر اقامتی: ترکیه فرآیند ویزای نسبتاً ساده‌ای برای خانواده‌ها دارد و یک انتخاب عملی برای شروع مهاجرت با هزینه اولیه کم است.   

• مسیر شهروندی: مسیر شهروندی در ترکیه به طور معمول ۵ سال اقامت را شامل می‌شود، که یک بازه زمانی معقول در مقایسه با بسیاری از کشورهای اروپایی است. همچنین، مسیرهای ویزای جاب آفر و فریلنسری در امارات نیز به عنوان گزینه‌های کاری نزدیک به ایران با سرمایه اولیه پایین مطرح هستند.   

ارزان‌ترین کشورهای اروپایی برای مهاجرت

برای مهاجرانی که به دنبال مزایای اتحادیه اروپا (EU) و منطقه شنگن هستند، اما بودجه محدود دارند، تمرکز بر اروپای شرقی و برنامه‌های اقامتی خاص در اروپای جنوبی ضروری است.

اروپای شرقی: فرصت‌های EU با بودجه کم

کشورهای اروپای شرقی نسبت به کشورهای مرکزی و غربی قاره، هزینه‌های زندگی به‌طور قابل‌توجهی پایین‌تری دارند. این کشورها دسترسی به کیفیت زندگی اروپایی و زیرساخت‌های معقول را با حداقل بودجه فراهم می‌کنند.   

• رومانی و بلغارستان: این دو کشور ارزان‌ترین مقاصد در اتحادیه اروپا یا شبه اتحادیه محسوب می‌شوند. متوسط هزینه ماهانه زندگی در رومانی ۷۸۴ دلار و در بلغارستان ۷۸۶ دلار است. بلغارستان به دلیل موقعیت استراتژیک بین اروپا و آسیا، دسترسی سریع به مراقبت‌های بهداشتی و هزینه‌های خوراک و مواد غذایی ارزان، برای مهاجرت کاری نیز جذاب است.   

• مجارستان: مجارستان با هزینه‌های زندگی ماهانه پایین (حدود ۶۴۰ دلار)  یکی از ارزان‌ترین مقاصد است. با این حال، ویزای نوماد دیجیتال مجارستان (White Card) یک "تله بودجه‌ای" ایجاد می‌کند؛ در حالی که هزینه‌های جاری کم است، متقاضی برای واجد شرایط بودن باید درآمد ثابت حداقل ۳,۰۰۰ یورو در ماه را اثبات کند. این ویزا صرفاً برای متخصصان با درآمد بالا طراحی شده و برای مهاجران بودجه‌محور (با درآمد متوسط) مناسب نیست.   

پرتغال: بهترین سرمایه‌گذاری استراتژیک در غرب اروپا

پرتغال، با وجود هزینه زندگی کمی بالاتر (حدود ۱,۱۰۰ دلار در ماه)، به عنوان مقرون‌به‌صرفه‌ترین و استراتژیک‌ترین مسیر برای اخذ اقامت در غرب اروپا شناخته می‌شود.   

ویزای D7 (درآمد ثابت)

ویزای D7 پرتغال، که به ویزای بازنشستگی یا درآمد غیرفعال نیز معروف است، به شهروندان غیر اتحادیه اروپا این امکان را می‌دهد که با اثبات درآمد غیرفعال ثابت، اقامت بگیرند.   

• حداقل نیاز درآمدی ۲۰۲۵: متقاضی اصلی باید حداقل ۸,۴۶۰ تا ۱۰,۴۴۰ یورو در سال (حدود ۸۷۰ یورو در ماه) درآمد ثابت غیرفعال (از اجاره، سهام، بازنشستگی) داشته باشد.   

• مزیت استراتژیک: این مبلغ بسیار پایین، ویزای D7 را به یکی از قابل دسترس‌ترین مسیرهای اقامت در اروپا تبدیل کرده است. مهم‌تر از آن، پس از ۵ سال اقامت قانونی (از جمله اقامت تحصیلی)، فرد می‌تواند برای شهروندی پرتغال (و پاسپورت اتحادیه اروپا) درخواست دهد. این یک مسیر استراتژیک طلایی است: پذیرش هزینه زندگی نسبتاً بالاتر در ازای یک بازده بسیار ارزشمند بلندمدت.   

ویزاهای دیگر مانند ویزای نوماد دیجیتال (D8) در پرتغال نیازمند درآمد بالاتر (۳,۲۸۰ یورو در ماه) هستند، اما همچنان مسیر ۵ ساله شهروندی را حفظ می‌کنند.   

بهترین کشورهای ارزان برای مهاجرت کاری

مهاجرت کاری به ارزان‌ترین کشورها نیازمند ارزیابی مجدد نسبت درآمد به هزینه است.

تحلیل نسبت دستمزد محلی به هزینه زندگی (LCOW)

همان‌طور که ذکر شد، کشورهایی نظیر ویتنام، فیلیپین و هند در رتبه‌بندی جهانی بهترین نسبت حداقل دستمزد به هزینه‌های زندگی را برای پوشش هزینه‌های یک خانواده پایه ارائه می‌دهند.   

با این حال، یک نکته حیاتی وجود دارد: این بازارها عمدتاً برای بقا مناسب هستند و نه برای کسب درآمد بالا. مهاجرانی که به دنبال افزایش ثروت و استانداردهای زندگی بالاتر هستند، باید به دنبال کشورهایی با دستمزد بالاتر، حتی با هزینه زندگی بالاتر باشند (مانند پرتغال یا کشورهای اروپای غربی با وجود هزینه‌های بالا، که فرصت‌های شغلی متخصصانه بهتری دارند).   

فرصت‌های ویزای جستجوی کار

برخی کشورها مسیرهایی را برای کاهش ریسک مالی اولیه جستجوی کار ارائه می‌دهند:

• پرتغال: ویزای جستجوی کار پرتغال (Job Seeker Visa) به متقاضیان اجازه می‌دهد ابتدا وارد کشور شوند و ظرف ۱۲۰ روز (قابل تمدید) شغل مورد نظر خود را پیدا کنند. این فرآیند، ریسک مهاجرت کاری را کاهش می‌دهد، زیرا فرد نیازی به "جاب آفر" از پیش تعیین‌شده برای شروع فرآیند اقامت ندارد.   

• امارات متحده عربی: برای ایرانیان، مسیرهای ویزای جاب آفر یا فریلنسری در امارات، امکان مهاجرت کاری با سرمایه اولیه نسبتاً پایین را فراهم می‌کند.   

بهترین کشورهای ارزان برای مهاجرت تحصیلی

مهاجرت تحصیلی یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین مسیرهای قانونی ورود به کشورهای توسعه‌یافته است، اما دانشجویان باید هزینه‌های زندگی را در کنار شهریه ارزیابی کنند.

مدل شهریه صفر و چالش هزینه زندگی بالا

چندین کشور اروپایی، تحصیلات عمومی رایگان یا تقریباً رایگان را برای دانشجویان بین‌المللی ارائه می‌دهند:

• نروژ: تمامی دانشگاه‌های دولتی نروژ برای دانشجویان بین‌المللی رایگان هستند.   

• آلمان: تحصیلات کارشناسی در دانشگاه‌های دولتی آلمان همچنان برای دانشجویان اتحادیه اروپا رایگان است، هرچند برخی ایالات برای دانشجویان غیر اتحادیه اروپا شهریه را برگردانده‌اند.   

• ایسلند: دانشگاه‌های عمومی ایسلند فقط یک هزینه ثبت‌نام سالانه حدود ۷۵۰ دلار دریافت می‌کنند.   

نکته تحلیلی: صفر بودن شهریه نباید باعث غفلت از هزینه‌های زندگی شود. نروژ و ایسلند جزو کشورهایی با بالاترین هزینه‌های زندگی در جهان هستند. دانشجویان برای اخذ ویزا باید تمکن مالی بالایی را برای پوشش هزینه‌های زندگی (که سالانه می‌تواند بیش از ۱۰,۰۰۰ یورو باشد) اثبات کنند.   

مدل شهریه کم و زندگی ارزان (Low Tuition + Low COL)

بهترین توازن برای دانشجویان بودجه‌محور در کشورهایی یافت می‌شود که هم شهریه نسبتاً پایینی دارند و هم هزینه زندگی ماهانه آن‌ها مقرون‌به‌صرفه است:

• اسپانیا: اسپانیا یکی از مقاصد محبوب دانشجویان است. شهریه سالانه برای دانشجویان غیر اتحادیه اروپا ۷۵۰ تا ۲,۱۰۰ یورو است، در حالی که هزینه زندگی ماهانه در بیشتر شهرها ۶۵۰ تا ۱,۱۰۰ یورو است.   

• لهستان: لهستان یکی از ارزان‌ترین کشورهای اروپایی برای تحصیل است. شهریه برنامه‌های انگلیسی‌زبان حدود ۲,۰۰۰ تا ۳,۰۰۰ یورو در سال و هزینه‌های کلی زندگی حدود ۶,۶۰۰ یورو در سال است.   

• چک: جمهوری چک برای دانشجویان بین‌المللی که رشته‌های تخصصی (مانند پزشکی) را دنبال می‌کنند، با میانگین شهریه ۱۰,۸۰۰ تا ۱۴,۶۰۰ دلار در سال، یک گزینه با کیفیت و نسبتاً ارزان محسوب می‌شود.   

مسیر شهروندی از طریق تحصیل

تحصیل در پرتغال یک مزیت استراتژیک بزرگ دارد: مدت زمان تحصیل به عنوان اقامت قانونی محسوب می‌شود و به طور مستقیم فرد را در مسیر اخذ شهروندی ۵ ساله قرار می‌دهد. پس از فارغ‌التحصیلی، فرد می‌تواند به ویزای کاری یا درآمد ثابت تغییر وضعیت دهد و در مسیر دریافت پاسپورت اتحادیه اروپا باقی بماند.   

کشورهای مناسب مهاجرت خانوادگی با هزینه کم

خانواده‌ها در مهاجرت بودجه‌محور باید به سه عامل مهم توجه کنند: آموزش باکیفیت برای فرزندان، سیستم مراقبت‌های بهداشتی مناسب و فرآیند ساده الحاق خانواده.

اولویت‌بندی آموزش و بهداشت

کشورهایی که سیستم‌های آموزشی عمومی رایگان و قوی دارند، هزینه‌های بلندمدت خانواده را به شدت کاهش می‌دهند.

• آلمان و فنلاند: این کشورها، اگرچه هزینه زندگی بالایی دارند، اما آموزش رایگان و حمایت‌های قوی اجتماعی برای کودکان فراهم می‌کنند. اگر بودجه خانواده بتواند هزینه زندگی را پوشش دهد، مزایای آموزشی رایگان آلمان یا فنلاند بسیار ارزشمند است.   

• پرتغال: این کشور مدارس دولتی رایگان و زیرساخت‌های خوبی برای مهاجران ارائه می‌دهد.   

مقاصد ارزان با حمایت خانواده

• ترکیه: به دلیل هزینه‌های پایین زندگی، نزدیکی فرهنگی/جغرافیایی، و سادگی فرآیند ویزا، ترکیه یک نقطه پرش عالی و عملی برای خانواده‌های بودجه‌محور است.   

• یونان و قبرس: برای خانواده‌هایی که کمی سرمایه اولیه دارند، اقامت از طریق سرمایه‌گذاری (Golden Visa) در یونان (با ملک ۲۵۰,۰۰۰ یورویی) یا قبرس (۳۰۰,۰۰۰ یورو) امکان‌پذیر است و امکان شمول خانواده را فراهم می‌کند.   

هزینه شمول خانواده در ویزاهای درآمد ثابت

هنگام استفاده از ویزاهای درآمد ثابت و ارزان مانند D7 پرتغال، باید هزینه‌های اضافی برای هر عضو خانواده محاسبه شود. نیاز درآمدی اصلی برای متقاضی، برای همسر ۵۰ درصد و برای هر فرزند وابسته ۳۰ درصد افزایش می‌یابد. این موضوع تضمین می‌کند که خانواده دارای پشتوانه مالی کافی برای زندگی راحت در پرتغال خواهد بود.     

همه کشورهای بدون ویزا یا با ویزای آسان برای ایرانیان

برای مهاجران بودجه‌محور، توانایی ورود سریع و کم‌هزینه به یک کشور برای بررسی میدانی و شروع اقدامات اقامتی یک مزیت بزرگ محسوب می‌شود. این کشورها نیاز به فرآیند زمان‌بر و پرهزینه ویزای کنسولی را از بین می‌برند.

کشورهای بدون ویزا برای ایرانیان (با پتانسیل اقامت):

1. ترکیه: اقامت ۹۰ روزه بدون ویزا.   
2. گرجستان: اقامت ۴۵ روزه بدون ویزا.   
3. ارمنستان: اقامت ۹۰ روزه بدون ویزا.   

کشورهای با ویزای آسان (Visa on Arrival / E-Visa):

بیش از ۴۰ کشور در جهان امکان ورود بدون ویزا یا با ویزای فرودگاهی/الکترونیک را برای ایرانیان فراهم می‌کنند. از جمله کشورهایی که پتانسیل اقامت بلندمدت را دارند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :   

• مالزی: ویزای فرودگاهی یا الکترونیک.
• عراق: ویزای فرودگاهی.
• عمان: ویزای الکترونیک (اخیراً سختگیرانه‌تر شده اما همچنان جزو مقاصد نزدیک است).   
• ویتنام، کامبوج، نپال: ویزای فرودگاهی یا الکترونیک.

تفسیر استراتژیک: سهولت ورود صرفاً یک قدم اولیه است. مهاجر باید بداند که اقامت توریستی بدون ویزا، امکان تمدید طولانی‌مدت به شکل توریستی را ندارد. بنابراین، فرد باید بلافاصله پس از ورود، برای تبدیل وضعیت به اقامت تحصیلی، کاری یا سرمایه‌گذاری اقدام کند تا اخراج نشود.   

هزینه‌های اصلی مهاجرت (اقامت، زندگی، حمل‌ونقل، خوراک)

بودجه‌بندی دقیق هزینه‌های اصلی مهاجرت برای موفقیت مهاجران بودجه‌محور ضروری است. این هزینه‌ها به دو دسته یک‌باره (شروع) و جاری (ماهانه) تقسیم می‌شوند.

۱. هزینه اقامت (مسکن)

هزینه اجاره یا خرید مسکن بزرگترین بخش هزینه‌های جاری است. این هزینه بسته به شهر و اندازه مسکن بسیار متفاوت است. در شهرهای کوچک‌تر ترکیه، می‌توان با ۶۰۰ هزار لیر یک خانه مناسب خریداری کرد. در ارزان‌ترین پایتخت‌های اروپایی مانند بوداپست و آتن، اجاره ماهانه آپارتمان یک خوابه بسیار مقرون به صرفه‌تر از شهرهایی مانند رم یا آمستردام است که اجاره در آن‌ها تا ۲۲۷۵ یورو می‌رسد.   

۲. هزینه خوراک و غذا

برای کاهش هزینه‌های زندگی، مهاجران باید بر آشپزی در منزل تمرکز کنند. در کشورهایی مانند ترکیه، هزینه یک وعده غذا در رستوران ارزان بین ۴۰ تا ۱۰۰ لیر است، در حالی که رستوران‌های لوکس می‌توانند تا ۵۰۰ لیر هزینه داشته باشند. به طور کلی، در کشورهای آسیایی مانند هند و ویتنام، هزینه‌های خوراک و مواد غذایی بسیار پایین‌تر است.   

۳. حمل‌ونقل

استفاده از سیستم حمل‌ونقل عمومی کارآمد می‌تواند به میزان قابل توجهی هزینه‌های مهاجر را کاهش دهد. شهرهایی مانند استانبول و آنکارا در ترکیه دارای سیستم حمل‌ونقل سریع هستند و نیاز به خرید خودرو (با هزینه‌های نگهداری و سوخت) را برطرف می‌کنند.   

۴. هزینه‌های اداری و بیمه

هزینه‌های یک‌باره یا سالانه شامل بیمه سلامت، هزینه‌های محضر (نوتر)، حق خاک و هزینه صدور کارت اقامت (کیملیک) در کشورهایی مانند ترکیه، باید از قبل در بودجه اولیه لحاظ شوند.   

مقایسه هزینه زندگی کشورهای ارزان

برای مقایسه دقیق، لازم است از شاخص‌هایی استفاده شود که هزینه زندگی را بدون احتساب اجاره (زیرا اجاره متغیرترین هزینه است) و همچنین قدرت خرید محلی را نشان دهد. قدرت خرید محلی نشان می‌دهد که درآمد کسب‌شده در آن کشور تا چه اندازه می‌تواند هزینه‌های روزمره را پوشش دهد.

مقایسه شاخص هزینه زندگی در ارزان‌ترین کشورها (۲۰۲۶)

تحلیل شاخص‌ها نشان می‌دهد که هند و ویتنام ارزان‌ترین کشورها از نظر هزینه‌های زندگی جاری هستند. با این حال، مکزیک و جمهوری چک با وجود هزینه‌های کمی بالاتر، کیفیت زندگی بهتری (شاخص قدرت خرید بالاتر) و فرصت‌های بهتری برای کسب درآمد ارزی (مکزیک) یا شغلی (چک) فراهم می‌کنند.   

شرایط ویزا و اقامت در ارزان‌ترین کشورها

کلید مهاجرت موفق، تأمین یک مسیر قانونی و پایدار برای اقامت دائم است.

مسیرهای اقامت با تمکن مالی و درآمد غیرفعال

ویزای تمکن مالی (مانند پرتغال D7) یک راهکار عالی برای ایرانیانی است که در داخل ایران درآمد ثابت (از بازنشستگی، اجاره املاک، یا سود سهام) دارند. این ویزا به متقاضی اجازه می‌دهد بدون نیاز به کار در پرتغال، کارت اقامت ۲ ساله دریافت کند که قابل تمدید بوده و به اقامت دائم و در نهایت پاسپورت شینگن منجر می‌شود. این مسیر به مدرک زبان یا سابقه کاری خاصی نیاز ندارد.   

مسیرهای اقامت از طریق سرمایه‌گذاری و کارآفرینی

۱. گرجستان: اقامت ۵ ساله موقت از طریق سرمایه‌گذاری در گرجستان امکان‌پذیر است، اما باید در سال‌های آتی گردش مالی بالایی (۱۲۰,۰۰۰ دلار از سال سوم به بعد) داشته باشد. این شرط برای مهاجران بودجه‌محور می‌تواند بسیار سخت باشد.   

۲. ترکیه: اقامت از طریق خرید ملک (با حداقل ارزش ۲۰۰ هزار دلار در سال ۲۰۲۵) یا ثبت شرکت و اخذ مجوز کار ممکن است. کارت اقامت (کیملیک) در ترکیه معمولاً یک ساله است و تمدید آن باید از طریق دلایل موجه (کاری، تحصیلی، ملکی) صورت پذیرد. تمدید اقامت توریستی بدون محدودیت‌های زیاد در حال حاضر امکان‌پذیر نیست.   

چطور کشور مناسب خود را انتخاب کنیم؟ (راهنمای سریع)

انتخاب مقصد مهاجرت باید بر اساس تطابق اهداف فردی و منابع مالی موجود با مسیرهای اقامتی کشورها صورت گیرد.

۱. بررسی هدف اصلی (Goal):

• اگر هدف تحصیل با کیفیت و کم‌هزینه در اروپا است، جمهوری چک و آلمان بهترین گزینه هستند.   
• اگر هدف زندگی خانوادگی با هزینه کم و امنیت بالا است، ترکیه و عمان گزینه‌های قوی هستند.   
• اگر هدف کسب درآمد ارزی و زندگی فریلنسری است، مکزیک و ویتنام بهترین تعادل را میان هزینه و درآمد ارائه می‌دهند.   

۲. بررسی سطح سرمایه اولیه (Capital):

• سرمایه پایین (زیر ۵۰۰۰ دلار): باید بر کشورهای با سهولت ورود (بدون ویزا) مانند ترکیه و گرجستان تمرکز کرد. این کشورها امکان تست سریع بازار کار و شروع کسب‌وکارهای کوچک را می‌دهند.
• سرمایه متوسط (۵۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ دلار): متقاضی می‌تواند برای مسیرهای تحصیلی اروپایی (نیاز به اثبات تمکن مالی) یا مسیرهای ویزای تمکن مالی (در صورت داشتن درآمد ثابت در ایران) اقدام کند.   

۳. بررسی مدارک و تخصص:

• افراد با درآمد غیرفعال (اجاره، سود سپرده) باید پرتغال D7 را اولویت دهند.   
• فریلنسرها و متخصصان IT باید مکزیک، گرجستان، یا هند را به دلیل نیاز به انگلیسی و سهولت کسب درآمد ارزی در نظر بگیرند.   
• دانشجویانی که مایل به یادگیری زبان جدید هستند و می‌خواهند تحصیلات رایگان داشته باشند، آلمان را انتخاب کنند.   

بررسی کشورهای ارزان برای دیجیتال نومد

ویزای دیجیتال نومد برای دورکاران، فریلنسرها و کارآفرینان دیجیتال طراحی شده است. مهاجران بودجه‌محور باید مقاصدی را انتخاب کنند که علاوه بر هزینه کم، زیرساخت اینترنتی مناسبی نیز داشته باشند.

مقاصد غیررسمی (Budget-Friendly)

بسیاری از نومدهای دیجیتال به کشورهایی سفر می‌کنند که ویزای رسمی نومد ندارند اما ویزای توریستی طولانی مدت یا اقامت آسان دارند:

• مکزیک: به دلیل هزینه‌های معقول زندگی و کیفیت بالای زندگی در شهرهای مهاجرپذیر، بسیار محبوب است.   
• گرجستان و آلبانی: قوانین ساده‌ای برای حضور خارجی‌ها دارند و هزینه زندگی ماهانه در آن‌ها پایین است.   

مقاصد رسمی (با شرط درآمد)

برخی کشورهای اروپایی ویزای رسمی دیجیتال نومد ارائه می‌دهند، اما اغلب نیازمند اثبات درآمد بالا هستند.

• اسپانیا: این کشور ویزای رسمی نومد دارد، اما متقاضی اصلی (مجرد) باید حداقل درآمد ماهانه ۲,۷۶۳ یورو (از منابع خارج اسپانیا) را اثبات کند. این گزینه برای فریلنسرهایی که درآمد ارزی بالایی دارند مناسب است، اما برای مهاجران با بودجه محدود گزینه اولیه محسوب نمی‌شود.   

ارزان‌ترین کشورها برای مهاجرت در سال 2026 چیشنهاد آخر

تحلیل جامع شرایط اقتصادی، سیاسی و مهاجرتی در سال ۲۰۲۶ نشان می‌دهد که ارزان‌ترین کشورها لزوماً بهترین کیفیت زندگی یا سریع‌ترین مسیر به اقامت دائم را ارائه نمی‌دهند؛ بنابراین پیشنهاد نهایی بر اساس سه پروفایل مهاجرتی رایج ایرانیان ارائه می‌شود:

1. بهترین گزینه برای شروع سریع و ارزان (تست مهاجرت): ترکیه و گرجستان.
   • دلیل: سهولت بی‌نظیر ورود (بدون ویزا)، هزینه‌های جاری پایین و نزدیکی فرهنگی. این کشورها برای کسانی که می‌خواهند با حداقل ریسک مالی، بازار کار و زندگی در یک کشور خارجی را تجربه کنند، ایده‌آل هستند.   
2. بهترین گزینه برای کیفیت بالا و آینده (اقامت دائم اروپا): جمهوری چک و پرتغال.
   • دلیل: این کشورها دسترسی به منطقه شینگن، کیفیت آموزشی و درمانی بالا را فراهم می‌کنند. پرتغال از طریق D7 مسیری شفاف برای پاسپورت شینگن ارائه می‌دهد و جمهوری چک، تحصیلات با کیفیت اروپایی را با هزینه‌ای مناسب ممکن می‌سازد.   
3. بهترین گزینه برای کمترین هزینه زندگی (قدرت خرید با درآمد ارزی): ویتنام و هند.
   • دلیل: هزینه زندگی ماهانه در این کشورها به طرز چشمگیری پایین است. این مقاصد برای کسانی که درآمد ارزی ثابت و نسبتاً بالایی دارند (فریلنسرها یا بازنشستگان)، قدرت خرید فوق‌العاده‌ای فراهم می‌کنند.   

سخن پایانی + نکات کلیدی قبل از مهاجرت

موفقیت در مهاجرت بودجه‌محور مستلزم برنامه‌ریزی دقیق و در نظر گرفتن تمام جوانب پنهان هزینه‌ها است.

نکات کلیدی برای موفقیت مهاجرت بودجه‌محور:

• تمکن مالی ۱۲ ماهه: ضروری است که متقاضی بتواند تمکن مالی لازم برای پوشش هزینه‌های یک سال کامل زندگی در کشور مقصد را اثبات کند، حتی در ارزان‌ترین مقاصد. این مبلغ نباید وابسته به درآمد احتمالی در کشور مقصد باشد.   
• برنامه‌ریزی برای ریسک‌های پنهان: مهاجران باید خود را برای بوروکراسی اداری کند، ریسک‌های مربوط به اجاره (کلاهبرداری)، و چالش‌های کاریابی در بازار محلی (به خصوص در کشورهایی مانند گرجستان) آماده کنند.   
• اهمیت زبان انگلیسی و محلی: تسلط بر زبان انگلیسی برای یافتن شغل بهتر، دسترسی به جامعه بین‌المللی و برنامه‌های تحصیلی انگلیسی در کشورهایی مانند چک، لهستان یا ویتنام حیاتی است. در عین حال، یادگیری زبان محلی (مانند ترکی یا آلمانی) کلید ادغام در بازار کار و جامعه است.   
• اهمیت مشاوره حقوقی تخصصی: قوانین مهاجرتی (از جمله شرایط تمدید اقامت ملک در ترکیه، یا شرایط گردش مالی کسب‌وکار در گرجستان) به سرعت در حال تغییر هستند. اتکا به اطلاعات قدیمی یا غیرتخصصی، خطر رد درخواست ویزا و از دست دادن سرمایه اولیه را به شدت افزایش می‌دهد.   
• چک لیست ۳۰ روز اول ورود: تدوین یک چک لیست اجرایی برای ماه اول حضور (شامل یافتن اقامت موقت، افتتاح حساب بانکی محلی و ثبت‌نام‌های اداری اولیه) برای کاهش شوک فرهنگی و هزینه‌های غیرمنتظره در ابتدای مسیر مهاجرت بسیار کارآمد است.