مهاجرت به امارات از طریق استارتاپ ویزا و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه سلامت و هوش مصنوعی و شهر هوشمند

امارات متحده عربی طی دهه اخیر خود را به یکی از اصلی‌ترین مقاصد کارآفرینان، سرمایه‌گذاران و متخصصان حوزه استارتاپ بدل کرده است؛ بخصوص با تکیه بر سیاست‌های نوآورانه در حوزه اقتصاد، تکنولوژی، سلامت و هوش مصنوعی. دولت امارات با اجرای طرح‌های بلندمدت مانند چشم‌انداز ۲۰۳۱، استراتژی هوش مصنوعی ملی و تسهیل شرایط مهاجرت به‌ویژه از مسیر ویزای استارتاپ و گلدن ویزا، بستری بی‌نظیر برای توسعه استارتاپ‌های فناورانه و جذب سرمایه جهانی فراهم ساخته است. این مقاله به‌طور مفصل به تبیین تمامی ابعاد مهاجرت به امارات از طریق ویزای استارتاپ، شامل مراحل اقدام، شرایط لازم، مزایا، چالش‌های احتمالی، روندهای سرمایه‌گذاری، تحلیل اولویت‌های اقتصادی و معرفی نمونه‌های موفق استارتاپی در حوزه سلامت و هوش مصنوعی می‌پردازد.

امارات راه را برای استارتاپ ها  در حوزه های هوش مصنوعی، سلامت دیجیتال، فین‌تک، بلاک‌چین و انرژی پاک و شهر هوشمند و اینترنت اشیاء  (Smart City و IoT ) با سرمایه‌گذاری و اقامت بلندمدت (ویزای سبز Green Visa و ویزای طلایی Golden Visa ) باز کرده است.

معرفی ویزای استارتاپ امارات

مفهوم و انواع ویزای استارتاپ

امارات متحده عربی دو نوع ویزای تخصصی در اختیار کارآفرینان و فعالان استارتاپی قرار می‌دهد: ویزای سبز (Green Visa) و ویزای طلایی (Golden Visa).

ویزای سبز، مخصوص فریلنسرها، افراد خوداشتغال و سرمایه‌گذاران کوچک است که دارای اعتبار حداقل ۲-۵ سال بوده و بدون نیاز به اسپانسر اماراتی اعطا می‌شود.

ویزای طلایی، اما ویزای اقامت بلندمدت )۵ یا ۱۰ ساله(، ویژه کارآفرینان، سرمایه‌گذاران، مخترعان، پزشکان و متخصصان حوزه‌های نوآورانه است که مالک یا مدیر پروژه‌های فناورانه آینده‌نگر در امارات باشند.

این دو نوع ویزا ضمن اعطای مجوز اقامت طولانی، مزایایی چون مالکیت ۱۰۰٪ شرکت، امکان همراهی خانواده )بدون محدودیت سنی(، اشتغال آزادانه و بهره‌مندی از خدمات شهروندی را ارائه می‌کنند. نکته کلیدی این ویزاها این است که افراد می‌توانند بدون وابستگی به اسپانسر محلی، در هر یک از هفت شهر امارات، شرکت یا استارتاپ ثبت کنند و در فضای کسب‌وکار نوآورانه امارات رشد و توسعه یابند.

مراحل اقدام برای ویزای استارتاپ امارات

گام‌های کلیدی دریافت ویزای استارتاپ

فرآیند اخذ ویزای استارتاپ به صورت مدون، شفاف و عمدتاً دیجیتال انجام می‌شود و مراحل زیر را دربرمی‌گیرد:

• بررسی صلاحیت و آماده‌سازی مدارک ابتدا باید از انطباق شرایط خود با الزامات یکی از انواع ویزا اطمینان حاصل کنید—مانند ارزش پروژه، تخصص فنی یا وجود یک طرح کسب‌وکار قوی مورد تأیید نهادهای محلی.
• ثبت درخواست آنلاین با مراجعه به سایت رسمی ICP یا اپلیکیشن‌های موبایلی مربوط، فرم مخصوص (مانند “GOLDEN RESIDENCE – ENTREPRENEUR”) را تکمیل و مدارک را بارگذاری می‌کنید.
• ارائه مدارک لازم این مدارک شامل: پاسپورت معتبر، عکس رنگی، بیمه سلامت حداقل یک ساله، اثبات محل سکونت (اجاره‌نامه یا سند مالکیت)، نامه حسابرسی ارزش پروژه (برای ویزای طلایی)، تأییدیه شتاب‌دهنده معتبر یا نهاد دولتی، گواهی سلامت پزشکی و سایر مدارک مالی است.
• پرداخت هزینه‌های قانونی هزینه‌ها نسبتاً شفاف است: ورود کارآفرینان (۳۵۰ درهم)، صدور کارت هویت (۱۱۵۰ درهم)، اقامت (۱۲۵۰ درهم) و هزینه‌های جانبی بسته به نوع شرکت و فعالیت افزایش می‌یابد.
• انجام آزمایش‌های پزشکی و بیومتریک کلیه متقاضیان بالای ۱۸ سال به آزمایش پزشکی نیاز دارند. نوبت‌گیری بیومتریک الزامی است.
• بررسی و صدور ویزا مدت زمان پردازش معمولاً بین چهار هفته تا یک ماه طول می‌کشد. پس از تأیید، کارت Emirates ID دریافت می‌شود.
• تثبیت وضعیت اقامت و تمدید با فشار دولت بر دیجیتالی‌سازی خدمات، کلیه تمدیدها و تغییرات از طریق سیستم ICP قابل انجام است.

توضیح بیش‌تر: از جمله مزایای کلیدی سامانه One Touch ویزای طلایی، پیوند همه خدمات مهاجرتی، اقامتی و تمدید مدارک از طریق یک پلتفرم واحد است تا فرآیند برای متقاضیان خارجی، ساده و قابل پیگیری شود. همچنین امکان صدور اولیه ویزای ورود چندبارمصرف (۶ ماهه) تا قبل از اخذ اقامت نهایی فراهم است.

شرایط لازم برای دریافت ویزای استارتاپ

الزامات ویژه بر اساس نوع ویزای امارات

برای هر نوع ویزا و بسته به گروه متقاضی (کارآفرین، سرمایه‌گذار، متخصص یا مخترع)، پیش‌شرط‌ها اندکی متفاوت است. اما به طور کلی شرایط زیر باید فراهم باشد:

الزامات ویزای طلایی (۵ ساله کارآفرینان)

• مالکیت یا مدیریت پروژه اقتصادی با تمرکز بر نوآوری یا فناوری آینده‌نگر
• تأییدیه حسابرسی: ارزش پروژه حداقل ۵۰۰,۰۰۰ درهم توسط حسابرس اماراتی
• تأییدیه نهاد دولتی یا تخصصی: اثبات ماهیت فنی/فیوچریستیک پروژه توسط مقامات یا شتاب‌دهنده (مثل Dubai Future Foundation یا Hub71)
• تأیید شتاب‌دهنده: نامه حمایت از مرکز رشد کسب‌وکار معتبر در امارات
• پوشش بیمه سلامت، اثبات محل اسکان، و عدم سوءپیشینه کیفری

الزامات ویزای طلایی (۱۰ ساله کارآفرینان)

حداقل یکی از موارد زیر باید تحقق یابد:

• مالک یا شریک پروژه تأییدشده توسط مرکز رشد/وزارت اقتصاد/مرجع محلی
• پروژه متوسط یا بزرگ با درآمد سالانه حداقل ۱,۰۰۰,۰۰۰ درهم
• فروش کسب‌وکار با ارزش بالای ۷,۰۰۰,۰۰۰ درهم همراه با دریافت تأییدیه لازم
• ارائه مدارک تکمیلی شامل پاسپورت، بیمه سلامت، آزمایش پزشکی، اجاره‌نامه/سند

الزامات ویزای سبز

• تأیید شده توسط سازمان فدرال هویت (ICP)
• ارائه مدارک مالی معتبر، اثبات درآمد دوساله، مدرک تحصیلی (حداقل لیسانس)، قرارداد کار یا اثبات فعالیت مستقل (در مورد فریلنسرها و خوداشتغال‌ها)
• رعایت حداقل دستمزد (متناسب با تخصص)

الزامات عمومی

• نداشتن سوءپیشینه
• سابقه مدیریتی یا شغلی در حوزه مرتبط با نوع استارتاپ
• داشتن دانش کافی انگلیسی یا عربی، به‌ویژه برای تعامل با بازار محلی
• بیمه درمانی معتبر برای کل مدت اقامت و خانواده

بدیهی است، اثبات آینده‌نگربودن پروژه (خصوصاً در حوزه‌های دارای اولویت دولت مثل سلامت دیجیتال و هوش مصنوعی) و دریافت حمایت یک شتاب‌دهنده یا مرکز رشد شانس موفقیت را افزایش می‌دهد.

مزایای ویزای استارتاپ امارات

دستاوردهای متعدد اقامتی، مالی و حرفه‌ای

امارات متحده عربی در قالب برنامه‌های مهاجرتی جدید، مجموعه‌ای گسترده از مزایا را برای استفاده‌کنندگان ویزای استارتاپ ارائه می‌دهد که وجه تمایز این کشور با بسیاری از مقاصد مهاجرتی دنیاست:

• اقامت بلندمدت (۵ یا ۱۰ ساله) بدون نیاز به اسپانسر اماراتی و قابلیت تمدید مکرر
• مالکیت ۱۰۰٪ شرکت برای خارجیان حتی در مناطق آزاد
• امکان همراهی و اقامت همسر، فرزندان (بدون محدودیت سنی) و بستگان نزدیک
• دسترسی به کلیه خدمات آموزشی، درمانی، بانکی و شهری همانند شهروندان اماراتی
• امکان اقامت در خارج از امارات بیش از شش ماه بدون ابطال ویزا
• اشتغال آزادانه در هر شرکت یا فعالیت تخصصی در امارات
• دریافت گواهینامه رانندگی، افتتاح حساب‌های بانکی شخصی و شرکتی
• دسترسی به خطوط اعتباری و شبکه گسترده سرمایه‌گذاری بانکی
• امکان دریافت کارت شناسایی اماراتی (Emirates ID) که شناسنامه اقامتی محسوب می‌شود
• معافیت‌های مالیاتی قابل توجه، خصوصاً در مناطق آزاد (مالیات شرکتی ۰ یا ۹٪، بدون مالیات بر درآمد شخصی)
• امکان جذب سرمایه‌گذار خارجی و حضور در بورس‌های منطقه
• دسترسی ساده به اکوسیستم استارتاپی بالنده امارات (فراوانی VCها، مراکز رشد و شبکه‌سازی جهانی)
• ثبات سیاسی و اقتصادی و امنیت سرمایه‌گذاری بلندمدت
• امکان ارتقا به شهروندی امارات در صورت تحقق معیارهای خاص (عمدتاً برای نوابغ علمی، پزشکان و سرمایه‌گذاران کلان)

امارات تلاش کرده تا «مشکلات سنتی» نظام‌های مهاجرتی را به حداقل رساند. به‌عنوان مثال شما می‌توانید مالک صد درصد شرکت در مناطق آزاد باشید و بدون الزام به حضور شریک اماراتی، آزادانه توسعه فعالیت دهید.

روندهای سرمایه‌گذاری استارتاپی در امارات

ارقام و عملکرد اکوسیستم سرمایه‌گذاری جسورانه

سیاست‌های جسورانه دولت، وجود بیش از ۳۸۰ صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر و ورود سرمایه‌گذاران بین‌المللی، باعث رشد کم‌نظیر بازار استارتاپ‌های فناورانه شده است. تنها در نیمه اول سال ۲۰۲۵، شرکت‌های امارات ۱ میلیارد دلار جذب سرمایه کردند و بیش از ۵۳٪ کل بودجه جهانی VC در حوزه هوش مصنوعی به استارتاپ‌های این کشور اختصاص یافت.

نکات کلیدی روندهای سرمایه‌گذاری:

• افزایش ۵۶٪ی ورود سرمایه‌گذاران خارجی و ۲۲٪ رشد سالیانه تعداد سرمایه‌گذاران جدید تا سه‌ماهه سوم ۲۰۲۴
• افزایش تمرکز بر صنایعی چون هوش مصنوعی، سلامت دیجیتال، فین‌تک، بلاک‌چین و انرژی پاک
• توسعه مراکز فین‌تک (DIFC و ADGM)، تسهیل دسترسی به صندوق‌های جسورانه در دبی و ابوظبی
• رشد سرمایه‌گذاری مرحله Late-stage در شرکت‌هایی با مدل کسب‌وکار مقیاس‌پذیر
• جهش قابل توجه جذب سرمایه توسط حوزه‌های HealthTech و AI نسبت به سایر صنایع

نمونه‌ها و حمایت‌ها: حضور VCهایی همچون BECO Capital، Wamda Capital، 500 Global MENA، Oraseya Capital، Global Ventures، VentureSouq و Nuwa Capital در حوزه سلامت و هوش مصنوعی نشان‌دهنده اولویت‌های اقتصادی نوین است.

همچنین، برنامه‌های حکومتی مانند Mohammed Bin Rashid Innovation Fund (MBRIF)، صندوق Khalifa، ADIO، Hub71 و Sheraa با مدل‌های مختلف (تسهیلات، وام، شتاب‌دهی و سرمایه مستقیم) بخش مهمی از اکوسیستم تأمین مالی نوآوری را در اختیار دارند.

اولویت‌های اقتصادی امارات در حوزه استارتاپ و فناوری

نقش استراتژی ملی و طرح‌های آینده‌نگر در تنوع‌بخشی اقتصاد

امارات با توسعه استراتژی‌هایی نظیر Vision 2031، UAE AI Strategy 2031، و برنامه "We the Emirates 2031" جایگاه خود را به عنوان مرکز منطقه‌ای اقتصاد دانش‌بنیان و دیجیتال تثبیت کرده است.

• تنوع‌بخشی اقتصاد از نفت به سمت فناوری‌های پیشرفته: سیاست‌گذاران کشور کاهش تدریجی وابستگی به درآمد نفتی و تمرکز بر هوش مصنوعی، سلامت، بلاک‌چین، بیوتکنولوژی، و انرژی‌های پاک را پیگیری کرده‌اند.
• حمایت ویژه از صنایع سلامت و هوش مصنوعی: این حوزه‌ها به واسطه پتانسیل رشد جهانی، اشتغال‌زایی و تاثیرگذاری اجتماعی در بالاترین اولویت‌ها قرار دارند و مشوق‌های متعددی، از مالکیت ۱۰۰٪ شرکت تا تسهیلات مالی و مجوزهای سریع را دریافت می‌کنند.
• سرمایه‌گذاری نهادی و بین‌المللی: صندوق‌هایی همچون MGX و Mubadala میلیاردها دلار سرمایه را در زیرساخت‌های AI، مراکز داده و پروژه‌های بین‌المللی جذب کرده‌اند.

اولویت دیگر، ایجاد مناطق آزاد تخصصی (مثل Dubai Silicon Oasis، Dubai Internet City، Dubai Healthcare City) برای جذب استارتاپ‌های خارجی و ارتقاء صادرات خدمات و فناوری است.

نمونه‌های موفق و جدول مقایسه استارتاپ‌های حوزه سلامت و هوش مصنوعی در امارات

این جدول، تنها بخشی از اکوسیستم پرشتاب سلامت و هوش مصنوعی امارات را نشان می‌دهد. رشد سرمایه‌گذاری، ورود استارتاپ‌های بین‌المللی و پشتیبانی چندجانبه دولتی، زمینه‌ساز ظهور بازیگران بزرگ و ایجاد بازار رقابتی فوق‌العاده شده است.

فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه سلامت و هوش مصنوعی

روندها و تحلیل بازار

سلامت دیجیتال و فناوری پزشکی: بازار HealthTech امارات با نرخ سالانه ۲۳.۵۴٪ در حال رشد است و پیش‌بینی می‌شود تا ۲۰۳۳ به ۵.۱ میلیارد دلار برسد. شاخه‌هایی نظیر تله‌مدیسین، سلامت شخصی‌سازی‌شده، کلان‌داده و پوشیدنی‌های هوشمند مهم‌ترین محورهای توسعه هستند.

هوش مصنوعی: ارزش بازار AI در سال ۲۰۲۴ بیش از ۵.۲ میلیارد دلار برآورد شده و تا ۲۰۳۰ به بیش از ۴۶ میلیارد دلار خواهد رسید. حضور غول‌هایی چون Microsoft، IBM، G42، Google و سرمایه‌گذاری دولت ابوظبی در پروژه‌هایی همچون Stargate نمونه‌های برجسته روند انفجاری رشد سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساخت AI هستند.

کلیدهای موفقیت برای استارتاپ‌ها:

• ارائه راهکارهای AI در سلامت (تصویربرداری پزشکی هوشمند، داده‌کاوی سلامت، پیش‌بینی بیماری‌ها)
• استفاده از Gen AI، یادگیری عمیق و تحلیل رفتاری برای توسعه داروسازی و درمان‌های شخصی‌سازی‌شده
• تمرکز بر مدل‌های SaaS برای ساده‌سازی فرایند بیمه/درمان/مدیریت داده سلامت
• رفع نیازهای محلی مانند تعدد زبان، پوشش چندفرهنگی و بومی‌سازی خدمات
• ادغام با رویکردهای Smart City و IoT  برای خدمات سلامت در مقیاس شهری

نمونه‌های موفق همچون Okadoc، Vezeeta و Healthigo در حوزه رزرو آنلاین سلامت، یا Klaim و Prognica در AI سلامت نشان‌دهنده جهت‌گیری بازار هستند. بخش قابل توجهی از سرمایه‌گذاری‌ها در این حوزه جذب استارتاپ‌هایی شده که قابلیت مقیاس‌پذیری، مدل درآمدی پایدار، و قابلیت توسعه منطقه‌ای دارند.

حمایت‌های دولتی و مراکز شتاب‌دهنده،‌ اینکوباتور و اکوسیستم رشد

زیرساخت‌های حمایتی و برنامه‌های شتاب‌دهی

امارات با ایجاد اکوسیستم چندلایه حمایتی، فضایی پویا و نوآورانه برای رشد استارتاپ‌های فناورانه ارائه می‌کند:

• شتاب‌دهنده‌های دولتی و خصوصی: مانند Dubai Future Accelerators، Hub71 (ابوظبی)، in5 Innovation Centre (دبی)، Dubai Smart City Accelerator، DIFC Fintech Hive، Plug and Play Abu Dhabi و مرکزداده‌های تخصصی DSO
• مراکز رشد دانشگاهی: نظیر MIEC  وابسته به دانشگاه محمد بن زاید برای هوش مصنوعی
• برنامه‌های سرمایه‌گذاری و گرنت: MBRIF (صندوق نوآوری محمد بن راشد)، Dubai SME Fund، Khalifa Fund، ADIO، Sheraa و Dubai Future District Fund با مدل‌های وام بدون بهره، گرنت، تسهیل مالی، مشاوره و اتصال به شبکه جهانی
• پلتفرم‌های شبکه‌سازی: مانند Area 2071 که مالکیت شرکت دیجیتال را با مجوز سه‌ساله و ویزای طولانی‌مدت تسهیل می‌کند

این ابزارها علاوه بر پشتیبانی مالی و حقوقی، محیط رشد سریع، اتصال به منتورها، فضای کاری و امکانات شهری را برای استارتاپ‌ها فراهم می‌کنند.

جمع‌بندی و توصیه‌ها

امارات، در آستانه دومین سده حیات خود، با اجرای سیاست‌های نوآورانه مهاجرتی و اقتصادی و ایجاد اکوسیستم حمایت از نوآوری و استارتاپ، خود را به عنوان مقصدی ممتاز برای مهاجرت فناورانه تثبیت کرده است. مهاجرت از مسیر ویزای استارتاپ امارات، انتخابی هوشمندانه برای متخصصان حوزه سلامت و هوش مصنوعی است؛ مشروط به داشتن طرح کسب‌وکار آینده‌نگر، مدل کسب‌وکار هوشمند، و رعایت الزامات قانونی و فرهنگی.

چشم‌انداز ۲۰۳۱ امارات به‌وضوح نوآوری، هوش مصنوعی و سلامت دیجیتال را در صدر اولویت‌ها قرار داده و سرمایه‌گذاری دولتی و خصوصی در این حوزه‌ها بی‌سابقه است. با این حال، مسیر موفقیت نیازمند شناخت دقیق از چالش‌های حقوقی، مالی، تجاری و فرهنگی اکوسیستم امارات، انتخاب شریک معتبر، تأمین مدارک و جلب حمایت مراکز رشد است.

در پایان، توصیه می‌شود کارآفرینان متقاضی مهاجرت به امارات، ضمن تعامل با مشاوران متخصص و شرکت در برنامه‌های شتاب‌دهنده و اینکوباتور، همواره به به‌روزرسانی اطلاعات قوانین و روندهای بازار توجه ویژه مبذول دارند تا موقعیت خود را در یکی از پویاترین اکوسیستم‌های استارتاپی جهان تثبیت کنند.