استخدام پرستار در عمان 2025 (بیمه، اسکان و حقوق دلاری)

دلایل اهمیت فزاینده کادر درمان در عمان (تقاضای ساختاری)

شغل پرستاری در عمان در دهه‌های اخیر، به‌ویژه از زمان نوسازی سیستم مراقبت‌های بهداشتی کشور در دهه ۱۹۷۰ میلادی، یکی از مشاغلی بوده است که سریع‌ترین رشد را تجربه کرده است. این رشد پایدار، ناشی از ترکیبی از عوامل کلان اقتصادی و اجتماعی است. عمان با جمعیت رو به رشد سریع و همچنین گسترش مداوم مراکز خدمات درمانی در سراسر کشور مواجه است، که این امر منجر به کمبود شدید پرستاران آموزش‌دیده برای پاسخگویی به نیازمندی‌های فزاینده شده است.  

تقاضای بالای ساختاری در بازار سلامت عمان، نیروی محرکه اصلی برای جذب پرستاران بین‌المللی است. بر اساس گزارش‌ها، ارزش بازار سلامت عمان در سال ۲۰۲۴ به ۴.۴ میلیارد دلار آمریکا رسیده است. این توسعه چشمگیر عمدتاً توسط اجرای طرح بیمه سلامت اجباری و افزایش قابل توجه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در زیرساخت‌های درمانی هدایت می‌شود. اگرچه وزارت بهداشت (MoH) عمان گام‌های بزرگی در حمایت از تعلیم پرستاران بومی (عمان‌سازی) و تأمین بودجه مؤسسات آموزشی برداشته است ، اما حجم تقاضا به قدری بالا است که نمی‌تواند تنها از طریق نیروی داخلی تأمین شود. به‌عنوان مثال، سازمان‌های بین‌المللی کاریابی مانند Dynamic Health Staff سالانه بیش از ۲۵۰۰ پرستار و پزشک را در بیش از ۱۰۰ بیمارستان دولتی و خصوصی در عمان مستقر می‌کنند. این نیاز مداوم به جذب نیروی کار ماهر خارجی، موقعیت شغلی پرستاران بین‌المللی را در این کشور تثبیت کرده است.  

جاذبه‌های کلیدی عمان برای پرستاران مهاجر (مزیت رقابتی)

برای پرستاران بین‌المللی، عمان مجموعه‌ای از مزایای متمایز را فراهم می‌کند که آن را به یک مقصد جذاب تبدیل کرده است. شاید مهم‌ترین جذابیت، عامل مالی باشد: حقوق پرستاران در عمان کاملاً معاف از مالیات (Tax-Free) است. این مزیت مالی، به همراه بسته‌های رفاهی (مانند کمک هزینه غذا و بیمه)، امکان پس‌انداز قابل توجهی را برای پرستاران فراهم می‌سازد، به‌طوری که برخی گزارش‌ها حاکی از پتانسیل پس‌انداز تا ۸۰ تا ۹۰ درصد از درآمد است. این ساختار مالی، که می‌توان آن را به عنوان یک اهرم مالی مستقیم در نظر گرفت، ریسک‌های ناشی از سیستم اقامت موقت را جبران کرده و هدف اصلی مهاجر (یعنی حداکثرسازی پس‌انداز در کوتاه‌مدت) را تسهیل می‌نماید. اختلاف فاحش قدرت خرید بین ریال عمان و ارزهای کشورهای مبدأ، این جذابیت را دوچندان می‌کند؛ به عنوان مثال، حقوق و مزایای پرستاران مهاجر در عمان می‌تواند تا ۶ برابر حقوق یک پرستار در ایران و ۴ برابر بیشتر از حقوق پرستاران در هند باشد.  

علاوه بر این، عمان یک محیط کاری حامی و مشارکتی ارائه می‌دهد که در آن پرستاران به دلیل مهارت‌ها و تخصص‌شان مورد احترام و ارزش قرار می‌گیرند. این کشور دارای یکی از بهترین سیستم‌های بهداشتی در منطقه است که با زیرساخت‌ها و مراکز درمانی مجهز اداره می‌شود. همچنین، برای پرستاران منطقه خلیج فارس، نزدیکی جغرافیایی و فرهنگی به کشورهایی مانند ایران، امکان سفر آسان و هزینه کمتر برای دیدار با خانواده را در مقایسه با مقاصد مهاجرتی دورتر فراهم می‌کند.  

تحولات سیستم مراقبت‌های بهداشتی عمان (نقش MoH و OMSB)

سیستم بهداشت و درمان عمان توسط وزارت بهداشت (MoH) و هیئت تخصصی پزشکی عمان (OMSB) اداره می‌شود و بر اساس استانداردهای بالینی سختگیرانه فعالیت می‌کند. دولت عمان مراقبت‌های اولیه رایگان برای شهروندان عمانی و خدمات یارانه‌ای برای ساکنان خارجی فراهم می‌کند. بر اساس آمار سال ۲۰۲۲، وزارت بهداشت عمان دارای ۲۶۳ مؤسسه بهداشتی از جمله ۵۰ بیمارستان و ۲۱ کلینیک درمانی است که جمعاً بیش از ۱۵ هزار پرستار را در استخدام خود دارد.  

بسیاری از پرستاران بین‌المللی، عمان را نه به عنوان مقصد نهایی بلکه به عنوان یک "سکوی پرش شغلی استراتژیک" در نظر می‌گیرند. کسب تجربه در یک سیستم درمانی پیشرفته با استانداردهای بین‌المللی، و همچنین کار با تجهیزات پزشکی مدرن که ممکن است در کشور مبدأ در دسترس نباشد، رزومه پرستار را برای مهاجرت‌های بعدی به بازارهای سختگیرانه‌تر (مانند کانادا، ایالات متحده یا بریتانیا) تقویت می‌کند. در نتیجه، عمان یک مرحله ارزشمند برای ارتقای سطح تخصص و آمادگی برای رقابت در سطح جهانی محسوب می‌شود.  

تحلیل عوامل جذابیت عمان برای پرستاران مهاجر

الزامات حرفه‌ای و مسیر اخذ مجوز فعالیت (Licensing Pathway)

فرآیند استخدام پرستاران بین‌المللی در عمان ساختاری سختگیرانه و چندمرحله‌ای دارد که توسط وزارت بهداشت نظارت می‌شود تا از کیفیت نیروی کار اطمینان حاصل گردد.

شرایط اولیه تحصیلی و سابقه کاری لازم

برای مهاجرت به عمان به عنوان پرستار، داشتن حداقل مدرک لیسانس پرستاری (BSc Nursing) از یک دانشگاه یا مؤسسه شناخته شده الزامی است. علاوه بر مدرک تحصیلی، سابقه کاری نیز یک معیار حیاتی محسوب می‌شود:  

1. برای دارندگان مدرک لیسانس: حداقل ۲ سال سابقه کار پس از فارغ‌التحصیلی نیاز است. با این حال، برخی منابع یا کارفرمایان حداقل ۳ سال سابقه کار را برای استخدام درخواست می‌کنند.  
2. برای دارندگان گواهی عمومی پرستاری (GNM): این افراد باید حداقل ۴ سال سابقه کار داشته باشند.  

نکته قابل توجه برای پرستاران ایرانی این است که طرح خدمت پرستاری اجباری دوساله در کشور مبدأ معمولاً جزو سابقه کار مورد قبول برای استخدام در عمان محسوب می‌شود. همچنین، متقاضیان باید دارای مجوز حرفه‌ای معتبر از نهاد رگولاتوری کشور خود باشند.  

فرآیند تأیید مدارک: Dataflow Verificatio

قبل از اینکه متقاضی بتواند در آزمون‌های تخصصی شرکت کند، باید فرآیند تأییدیه دیتافلو (Dataflow) را طی کند. دیتافلو فرآیندی است که صلاحیت افراد را به عنوان یک پرستار دارای مجوز معتبر تأیید می‌کند و نشان‌دهنده تجربه کاری آن‌هاست. در این فرآیند، صحت و اصالت مدارک تحصیلی و تجربه کاری فرد از طریق تماس مستقیم با دانشگاه‌ها و کارفرمایان قبلی بررسی و تأیید می‌شود. تأییدیه دیتافلو پیش‌نیاز حیاتی برای ثبت‌نام در آزمون پرومتریک و در نهایت اخذ مجوز فعالیت از وزارت بهداشت عمان است.  

آزمون پرومتریک (Prometric Exam)

قبولی در آزمون پرومتریک عمان برای تمامی پرستارانی که قصد مهاجرت و کار در این کشور را دارند، یک الزام قطعی است. این آزمون توسط وزارت بهداشت عمان برگزار می‌شود تا میزان دانش و تخصص متقاضیان را در حوزه رشته تحصیلی‌شان بسنجد. آزمون پرومتریک پرستاری یک آزمون کامپیوتری است که شامل ۱۰۰ سوال تخصصی است و در مدت زمان ۱۵۰ دقیقه به زبان انگلیسی برگزار می‌شود. هزینه حدودی این آزمون ۲۰۰ دلار آمریکا است. متقاضیان باید منابع مورد نیاز خود را بر اساس تخصص خود فراهم کنند؛ مرور نمونه سوالات سال‌های گذشته می‌تواند به کسب آمادگی و نمره قبولی کمک شایانی نماید.  

مصاحبه شفاهی (Viva Interview)

پس از موفقیت در آزمون پرومتریک، متقاضیان باید برای تأیید صلاحیت نهایی، در مصاحبه حضوری شفاهی (Viva) شرکت کنند. این مصاحبه معمولاً توسط کارفرما یا نهادهای ذی‌ربط تنظیم می‌شود و پرستار می‌تواند تا سه بار در آن شرکت نماید. در این مصاحبه، نه تنها مهارت‌های تخصصی و بالینی فرد سنجیده می‌شود، بلکه وضعیت سلامت روحی و جسمی متقاضی نیز بررسی می‌گردد. مصاحبه به زبان انگلیسی برگزار می‌شود، اما نکته مهم آن است که  

اولویت با افرادی است که به زبان عربی تسلط کافی داشته باشند.  

وزارت بهداشت عمان برای تضمین کیفیت نیروی کار مهاجر از یک مدل سه‌مرحله‌ای سختگیرانه (اصالت‌سنجی Dataflow، دانش نظری Prometric، مهارت عملی و انطباق فرهنگی Viva) استفاده می‌کند. این ساختار سه‌گانه نشان‌دهنده تعهد عمان به حفظ استانداردهای بالینی بالا است و متقاضی را ملزم می‌کند تا در تمامی ابعاد (فنی، علمی و ارتباطی) شایستگی خود را اثبات کند.

مدارک مورد نیاز برای اخذ ویزا و مجوز وزارت بهداشت (MoH)

برای تکمیل فرآیند مهاجرت و دریافت کارت اقامت، پرستاران باید مدارک زیر را تهیه و ارائه دهند:

• مدارک هویتی و سوابق: گذرنامه معتبر (حداقل ۶ ماه اعتبار)، ۴ قطعه عکس پرسنلی، گواهی عدم سوءپیشینه کیفری (PCC)، گواهی حسن شهرت حرفه‌ای (GSC)، و مدارک معاینات پزشکی (که برای تأیید سلامت لازم است).  
• مدارک تحصیلی و حرفه‌ای: اصل مدرک تحصیلی پرستاری (به همراه ریزنمرات و ترجمه رسمی انگلیسی)، مجوز فعالیت معتبر در کشور مبدأ، رزومه (CV)، گواهی تأییدیه Dataflow، و نتیجه آزمون پرومتریک.  
• مدارک ویزا و اقامت: پس از یافتن شغل، قرارداد کاری یا نامه پیشنهاد شغلی (Offer Letter) توسط کارفرما دریافت می‌شود. کارفرما از طریق سیستم الکترونیکی وزارت کار، درخواست ویزای کاری را برای پرستار ارسال می‌کند. پس از ورود به عمان با ویزای کاری، پرستار باید برای دریافت کارت اقامت اقدام کند که مجوز اقامت قانونی او در عمان را تأیید می‌نماید.  

الزامات کلیدی صلاحیت حرفه‌ای پرستاران بین‌المللی در عمان

این ساختار فرآیند ویزا، که توسط کارفرما آغاز می‌شود، به معنای آن است که پرستار از ابتدا تحت سیستم کفاله (حمایت کارفرما) قرار می‌گیرد. اگرچه این سیستم در کشورهای حاشیه خلیج فارس رایج است، اما انتخاب کارفرمای معتبر و مطالعه دقیق قرارداد را به یک عامل حیاتی در موفقیت مهاجرت تبدیل می‌کند.  

آنالیز بازار کار و فرصت‌های استخدام

دسته‌بندی مراکز درمانی در عمان: دولتی در مقابل خصوصی

بازار کار پرستاری در عمان در دو بخش اصلی دولتی و خصوصی قابل تفکیک است که هر کدام مزایای منحصر به فردی را ارائه می‌دهند.

بخش دولتی (Government/Public) : بیمارستان‌های دولتی، که اغلب زیر نظر وزارت بهداشت (MoH) فعالیت می‌کنند، معتبرترین فرصت‌های شغلی را فراهم می‌آورند. برجسته‌ترین نمونه‌ها شامل بیمارستان سلطنتی مسقط (Royal Hospital, Muscat) است که به عنوان معتبرترین بیمارستان عمومی و مرکز مراقبت‌های سطح سوم شناخته می‌شود، و بیمارستان دانشگاه سلطان قابوس (SQUH) که مرکز پیشرو آموزشی و تحقیقاتی عمان است. مزایای کار در بخش دولتی شامل امنیت شغلی بالا، مزایای ساختاریافته دولتی، دسترسی به امکانات پیشرفته و فرصت‌های عالی برای آموزش و پژوهش است.  

بخش خصوصی (Private Sector): این بخش با توجه به افزایش سرمایه‌گذاری‌ها و اجرای بیمه سلامت اجباری، به سرعت در حال رشد است. بیمارستان‌های زنجیره‌ای بین‌المللی (مانند KIMS Oman Hospital) نمونه‌هایی از این بخش هستند. مزیت بخش خصوصی می‌تواند شامل روند استخدام سریع‌تر و در برخی تخصص‌ها، حقوق اولیه رقابتی‌تر باشد.  

تخصص‌های پرستاری با بالاترین تقاضا

تقاضا برای پرستاران در عمان تنها محدود به پرستاران عمومی نیست، بلکه کمبودها به شدت در حوزه‌های تخصصی احساس می‌شود. تخصص‌های مورد نیاز شامل پرستاری مراقبت‌های ویژه (ICU)، اطفال (Pediatric)، سالمندان (Geriatric)، مراقبت‌های حیاتی (Critical Care) و بهداشت جامعه است. همچنین، با گسترش نیاز به مراکز مراقبت‌های طولانی‌مدت و توانبخشی، تقاضا برای پرستاران متخصص در مراقبت در منزل (Home Healthcare) و پرستاران دارای گواهی ANM نیز رو به افزایش است. این امر نشان می‌دهد که بازار کار عمان بیش از پرستاران عمومی، به دنبال پرستارانی است که دارای مهارت‌های کمیاب و گواهی‌نامه‌های تخصصی مانند BLS/ACLS باشند.  

پرستاران مرد و پرستاری صنعتی (Diversification of Roles)

بخش پرستاری عمان شاهد تنوع فزاینده‌ای در نقش‌ها و پذیرش جنسیت‌ها است. به‌طور سنتی، پرستاری یک حرفه تحت سلطه زنان در نظر گرفته می‌شد، اما در کشورهای حوزه خلیج فارس از جمله عمان، تقاضا برای استخدام پرستاران مرد در حال رشد است و فرصت‌های شغلی قابل توجهی برای آن‌ها فراهم شده است.  

علاوه بر این، نقش‌های جدیدی فراتر از محیط‌های سنتی بیمارستانی در حال ظهور است. پرستاری صنعتی (Industrial Nursing) نمونه‌ای از این نقش‌هاست، که در آن پرستاران در محیط‌های شرکتی برای تضمین سلامت و ایمنی کارکنان مشغول به کار می‌شوند. توسعه چنین حوزه‌هایی نشان‌دهنده بلوغ سیستم درمانی عمان و حرکت از مدل صرفاً بیمارستانی به سمت مراقبت‌های پیشگیرانه و بهداشت محیط کار است، که مسیرهای جدیدی برای پیشرفت تخصصی ایجاد می‌کند.  

مقایسه فرصت‌های شغلی پرستاری: بخش دولتی در مقابل خصوصی عمان

حقوق، مزایا و ملاحظات مالی

عمان به دلیل ساختار اقتصادی بدون مالیات بر درآمد، یکی از جذاب‌ترین مقاصد از نظر مالی برای پرستاران محسوب می‌شود.

ساختار حقوقی و معافیت مالیاتی

حقوق پرستاران در عمان به صورت بسته‌بندی شده (Packaged Salary) پرداخت می‌شود و کاملاً معاف از مالیات بر درآمد است. این حقوق بسته به تخصص، سابقه کار و محل استخدام (دولتی یا خصوصی) متغیر است.  

• حدود حقوق پایه: حقوق پایه بسته‌بندی شده برای پرستاران معمولاً بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ ریال عمان (OMR) در ماه متغیر است.  
• میانگین و حداکثر درآمد: در حالی که حقوق پایه اعلامی می‌تواند از ۴۰۰ ریال عمان شروع شود، میانگین حقوق ماهانه در عمان برای پرستاران، به ویژه افراد باتجربه، حدود ۹۰۰ ریال عمان (معادل تقریبی ۲۳۰۰ دلار آمریکا) برآورد شده و برای متخصصان با سابقه بالا می‌تواند تا ۱۵۰۰ ریال عمان یا بیشتر نیز برسد.  

تفاوت فاحش بین حقوق پایه اعلام شده و میانگین بازار نشان‌دهنده ارزش بالای تجربه و تخصص در عمان است. پرستاران باتجربه و متخصص در حوزه‌های کمیاب، از پتانسیل بالاتری برای مذاکره بر سر حقوق و قرار گرفتن در دامنه بالاتر حقوقی برخوردار هستند. برای مقایسه، حقوق یک پرستار (حدود  600 OMR) به طور قابل توجهی کمتر از یک پزشک عمومی ( 1540 OMR) یا یک متخصص جراحی (3088 OMR) است، که ساختار طبقاتی حقوق را در بخش درمان منعکس می‌سازد.  

بسته‌های رفاهی بیمه و اسکان

علاوه بر حقوق بدون مالیات، قراردادهای کاری استاندارد در عمان معمولاً شامل مزایای رفاهی جامعی هستند:

• بیمه پزشکی: کارفرما مسئول تأمین پوشش بیمه پزشکی برای کارمند است.  
• کمک هزینه اسکان و غذا: اکثر بسته‌های استخدامی شامل مزایای اسکان (Housing Benefits) یا تأمین محل اقامت، و همچنین کمک هزینه غذا (Food Allowance) می‌شوند.  
• مرخصی و سفر: مرخصی‌های با حقوق طبق قانون کار اعطا می‌گردد و معمولاً بلیط‌های رفت و برگشت سالانه (Round-up Air Tickets) برای سفر به کشور مبدأ فراهم می‌شود.  

قانون کار جدید عمان (۲۰۲۳) و تضمین حقوق مهاجران

قانون کار جدید عمان (فرمان سلطنتی ۵۳/۲۰۲۳) که در ژوئیه ۲۰۲۳ به اجرا درآمد، تغییرات قابل توجهی را برای حمایت از نیروی کار مهاجر از جمله پرستاران به همراه داشته است. مهم‌ترین تغییرات شامل موارد زیر است:  

• افزایش مرخصی استعلاجی: حق مرخصی استعلاجی با حقوق تا ۱۸۲ روز افزایش یافته است (با درصد پرداختی متغیر در طول دوره)  
• مرخصی پدری: ۷ روز مرخصی پدری با حقوق برای کارکنان مرد معرفی شده است.  
• مزایای پایان خدمت: مزایای کارکنان مهاجر تقویت شده و پاداش پایان خدمت به یک سیستم حساب تأمین مالی شده تغییر یافته است، همچنین مزایای بیماری و آسیب معرفی شده است.  
• تبدیل قرارداد: اگرچه قراردادهای مدت‌معین به طور خودکار تمدید نمی‌شوند، اما در صورتی که استخدام کارمند بیش از پنج سال ادامه یابد، قرارداد به صورت خودکار نامحدود تلقی می‌شود.  

با وجود این پیشرفت‌های قانونی، برخی تجارب در جامعه پرستاران مهاجر نشان می‌دهد که در بخش‌های خاص، ریسک تغییرات یک‌جانبه در قرارداد (مانند حذف مزایای سالانه یا کاهش حقوق پایه) وجود دارد. این موضوع بر اهمیت مطالعه دقیق جزئیات قرارداد کار و همچنین ترجیح دادن کار در بخش‌های دولتی و نهادهای بزرگ (مانند بیمارستان‌های دانشگاهی) که امنیت شغلی بالاتری ارائه می‌دهند، تأکید می‌کند.  

برآورد حقوق و مزایای پرستاران در عمان (OMR)

استراتژی‌های کاریابی و زبان تخصصی

روش‌های مؤثر جستجوی کار (آژانس‌ها، سایت‌های استخدام، شبکه‌سازی)

جستجوی موفق شغل پرستاری در عمان مستلزم استفاده از کانال‌های هدفمند است:

آژانس‌های استخدام تخصصی: استفاده از آژانس‌های بین‌المللی کاریابی که در حوزه GCC و کادر درمان تخصص دارند (مانند Dynamic Health Staff یا Affiniks)، یکی از مؤثرترین روش‌هاست. این آژانس‌ها نه تنها به شبکه‌ای گسترده از بیمارستان‌های دولتی و خصوصی متصل هستند ، بلکه در فرآیندهای پیچیده انتقال، تأیید مدارک Dataflow و اخذ ویزا به متقاضیان کمک شایانی می‌کنند.  

پلتفرم‌های شغلی آنلاین: چندین پورتال آنلاین در عمان برای استخدام کادر درمان اهمیت حیاتی دارند:

1. MedJobHub : این پلتفرم به طور خاص برای بخش سلامت خلیج فارس طراحی شده و به کارفرمایان امکان می‌دهد متقاضیان را بر اساس مجوزهای تخصصی (MOH, DHA) و تجربه منطقه‌ای فیلتر کنند.  
2. Bayt و Naukri Gulf : این پورتال‌ها از بزرگترین سایت‌های کاریابی در خاورمیانه و آسیا هستند که حجم بالایی از فرصت‌های شغلی پرستاری را ارائه می‌دهند و فیلترهای قدرتمندی برای تخصص و گواهی‌نامه‌ها دارند.  
3. LinkedIn : لینکدین ابزاری حیاتی برای ارتباط مستقیم با مدیران منابع انسانی بیمارستان‌های بزرگ و شبکه‌سازی حرفه‌ای در عمان است.  

از آنجایی که کارفرمایان در این پلتفرم‌ها به دنبال پرستارانی با مجوز یا در مراحل نهایی مجوز (Dataflow و Prometric) هستند ، تکمیل مراحل اخذ صلاحیت قبل از جستجوی جدی شغل، شانس موفقیت را به شدت افزایش می‌دهد.  

سطح زبان و مهارت‌های ارتباطی

مهارت‌های زبانی در بازار کار پرستاری عمان دارای یک دوگانگی مشخص است:

تسلط بر زبان انگلیسی: زبان آزمون پرومتریک و مصاحبه وایوا انگلیسی است. لذا تسلط کافی بر زبان انگلیسی برای درک واژگان تخصصی و ارتباط شفاهی در محیط حرفه‌ای کاملاً ضروری است. بسته به نوع ویزا و محل کار، برخی کارفرمایان ممکن است درخواست ارائه مدرک معتبر آزمون زبان انگلیسی مانند آیلتس یا تافل را داشته باشند.  

اهمیت حیاتی زبان عربی: اگرچه فرآیند رسمی مجوزدهی به زبان انگلیسی انجام می‌شود، اما تسلط کافی به زبان عربی یک اولویت بزرگ و مزیت رقابتی قوی در مصاحبه نهایی (Viva) است. از دیدگاه بالینی، دانش زبان عربی پایه برای ارائه «مراقبت متناسب با فرهنگ» (Culturally Congruent Care) حیاتی است. عدم توانایی پرستار در برقراری ارتباط به زبان عربی با بیماران و خانواده‌های آن‌ها، مانع بزرگی در کیفیت مراقبت، رضایت بیمار و حتی مدیریت سوءتفاهم‌ها ایجاد می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد که پرستاران بین‌المللی اعزامی به منطقه خلیج فارس نیاز مبرمی به آموزش در زمینه اصول اسلامی، هنجارهای اجتماعی و مهارت‌های پایه ارتباطی عربی دارند. بنابراین، سرمایه‌گذاری بر روی یادگیری زبان عربی نه تنها شانس استخدام را افزایش می‌دهد، بلکه مستقیماً بر عملکرد بالینی و سازگاری اجتماعی پرستار مهاجر تأثیر می‌گذارد.  

ابزارهای کاریابی تخصصی در بخش سلامت عمان

تجربه زندگی و ملاحظات فرهنگی پرستاران مهاجر

چالش‌ها و فرصت‌های فرهنگی و دینی

عمان یک کشور مسلمان غنی از فرهنگ و سنت است و پرستاران بین‌المللی (IRNs) باید از پیشینه‌های فرهنگی و مذهبی جامعه میزبان آگاه باشند. در حالی که محیط کار در عمان اغلب حامی و محترمانه است ، تفاوت‌های فرهنگی، به ویژه مسائل مرتبط با زبان و هنجارهای اجتماعی، ممکن است در ابتدا چالش‌هایی را برای پرستاران مهاجر ایجاد کند.  

برای دستیابی به یک فرهنگ ایمنی بیمار مؤثر، نیاز است که سیستم‌های بیمارستانی از ارتباطات باز و یک محیط کاری «بدون سرزنش» (Blame Free) حمایت کنند. از طرفی، پرستاران مهاجر در عمان این فرصت را می‌یابند تا مهارت‌های خود را بهبود بخشند و با کار در سیستم‌های پیشرفته، آموزش‌های تخصصی لازم برای کار با تجهیزات مدرن را که ممکن است در کشور مبدأشان نادر باشد، کسب کنند.  

تأثیر سیستم کفاله (Kafala) و ماهیت موقت اقامت

مانند سایر کشورهای حوزه خلیج فارس، سیستم کفاله (Sponsorship) در عمان، اقامت کارگران مهاجر را مستقیماً به قرارداد کاری آن‌ها و کارفرمای مربوطه گره می‌زند. اگرچه قانون کار جدید ۲۰۲۳ مزایای رفاهی را بهبود بخشیده ، اما ساختار کفاله به این معنی است که مهاجران اقتصادی، حتی پرستاران بسیار ماهر و با سابقه طولانی، از نظر قانونی وضعیت «موقت» دارند و حقوق آن‌ها برای اقامت دائم یا شهروندی محدود است.  

این ماهیت موقت اقامت بر رابطه فرد با کشور میزبان تأثیر می‌گذارد و سبب می‌شود که عمان برای بسیاری از پرستاران به عنوان مقصد نهایی در نظر گرفته نشود.

ثبات شغلی و ریسک‌های قراردادی (بررسی تجارب انتقالی)

با توجه به ماهیت موقت اقامت و ساختار قراردادهای کار، پرستاران باید نسبت به ریسک‌های قراردادی آگاه باشند. تجارب گزارش شده در انجمن‌های آنلاین نشان می‌دهد که در برخی موارد، به‌ویژه در بخش خصوصی، قراردادهای کاری ممکن است به صورت یک‌جانبه تغییر یابند یا برخی از مزایای سالانه یا افزایشی حذف شوند.  

علاوه بر این، سیاست‌های دولت عمان تحت عنوان «عمان‌سازی» بر جایگزینی نیروی کار مهاجر با اتباع عمانی، به‌ویژه در زمانی که شکاف‌های مهارتی کاهش می‌یابد، تأکید دارد. این موضوع بدین معناست که امنیت شغلی بلندمدت برای کارگران مهاجر ممکن است تحت تأثیر این سیاست‌ها قرار گیرد. به همین دلیل، انتخاب استخدام در بیمارستان‌های بزرگ دولتی یا دانشگاهی (مانند SQUH) که از ثبات شغلی و مزایای ساختاریافته‌تری برخوردارند، یک استراتژی مدیریت ریسک توصیه شده است.  

عمان به عنوان یک پلتفرم پرش شغلی به بازارهای غربی

بسیاری از پرستاران بین‌المللی، عمان را به دلیل استاندارد بالای مراقبت و فرصت‌های عالی برای کسب تجربه، به عنوان «سکوی پرش» برای مهاجرت‌های بعدی به مقاصد غربی (مانند کانادا، ایالات متحده یا بریتانیا) در نظر می‌گیرند که فرصت‌های اقامت دائم یا شهروندی را فراهم می‌آورند.  

تجربه کار در زیرساخت‌های پیشرفته عمان و کسب گواهی‌نامه‌های معتبر بین‌المللی (مانند BLS/ACLS) به پرستار این امکان را می‌دهد که با یک رزومه قوی‌تر و پشتوانه مالی مناسب، برای آزمون‌های مهاجرت کشورهای دیگر (مانند آزمون NCLEX) آماده شود. در نتیجه، عمان به عنوان یک فرصت با بازدهی بالا، ایده‌آل برای ارتقای سریع وضعیت مالی و حرفه‌ای در یک دوره ۳ تا ۵ ساله در نظر گرفته می‌شود.

جدول ۶: تحلیل مزایا و چالش‌های کار پرستاری در عمان برای مهاجران

جمع‌بندی و توصیه‌های راهبردی

عمان به دلیل تقاضای ساختاری شدید در بخش سلامت و ارائه بسته‌های حقوقی جذاب و معاف از مالیات، یک مقصد استثنایی برای پرستاران بین‌المللی است که به دنبال ارتقاء وضعیت مالی و کسب تجربه در یک سیستم درمانی پیشرفته هستند. این کشور یک فرصت اقتصادی بی‌نظیر برای حداکثرسازی پس‌انداز در یک دوره زمانی مشخص فراهم می‌کند.

به طور خلاصه، کار پرستاری در عمان یک پیشنهاد دارای ارزش مالی بالا محسوب می‌شود، اما باید با درک روشنی از محدودیت‌های ساختاری مورد استقبال قرار گیرد.

مزایای اصلی شامل حقوق بسیار رقابتی، معافیت کامل از مالیات بر درآمد، مزایای رفاهی جامع (بیمه و اسکان)، محیط کار حامی و فرصت عالی برای کسب تجربه بین‌المللی است.

معایب و چالش‌های کلیدی شامل ماهیت موقت اقامت تحت سیستم کفاله، ریسک‌های بالقوه در ثبات قرارداد (به‌ویژه در بخش خصوصی)، و لزوم سازگاری با الزامات فرهنگی و زبانی (عربی) در بالین بیمار است.

نتیجه‌گیری راهبردی این است که عمان به عنوان یک پلتفرم با ثبات اقتصادی و رشد سریع بازار سلامت، یک موقعیت ایده‌آل برای ارتقای سریع وضعیت مالی و حرفه‌ای در یک دوره ۳ تا ۵ ساله است. پرستارانی که این دوره را به عنوان بخشی از یک برنامه مهاجرتی بلندمدت‌تر (سکوی پرش به بازارهای غربی) در نظر می‌گیرند و ریسک‌های ساختاری را با دقت مدیریت می‌کنند، بیشترین سود را از این تجربه خواهند برد.