مهاجرت تحصیلی به آلمان | معرفی بهترین دانشگاه‌ها، شرایط پذیرش و هزینه‌ها 2026

در طول سال‌های اخیر، کشور آلمان با دانشگاه‌های معتبر، کیفیت بالای آموزش، مقرون‌به‌صرفه بودن تحصیل و فرصت‌های شغلی گسترده، به یکی از مقصدهای اصلی دانشجویان بین‌المللی، به‌ویژه ایرانیان تبدیل شده است. با توجه به اینکه سیاست‌ها، قوانین و شرایط پذیرش و مهاجرت تحصیلی در این کشور به طور پیوسته به‌روزرسانی می‌شوند، لزوم کسب اطلاعات جامع، دقیق و به‌روز برای متقاضیان تحصیل در آلمان اهمیت ویژه‌ای یافته است. هدف این مقاله، ارائه‌ی مجموعه‌ای کامل از اطلاعات ضروری درباره مراحل مهاجرت تحصیلی، مدارک و شرایط اپلای و ویزای دانشجویی، هزینه‌ها، رشته‌های پرتقاضا، بورسیه‌ها،‌ معرفی و رتبه‌بندی دانشگاه‌ها، قوانین کار دانشجویی و بیمه سلامت برای سال ۲۰۲۶ است. این راهنما حاصل گردآوری و تحلیل اطلاعات از منابع معتبر و به‌روز فارسی و آلمانی‌ است تا پاسخگوی دغدغه‌ها و سؤالات متقاضیان ایرانی باشد.

مراحل کلی مهاجرت تحصیلی به آلمان در سال ۲۰۲۶

مهاجرت تحصیلی به آلمان یک فرایند چندمرحله‌ای و نسبتاً ساختاریافته دارد که رعایت ترتیب صحیح مراحل آن نقش محوری در موفقیت شما خواهد داشت. این مسیر می‌تواند بسته به مقطع (کارشناسی، ارشد یا دکتری) و شرایط فردی تا حدودی متفاوت باشد، اما اصول کلی برای اغلب متقاضیان مشترک است:

• انتخاب رشته و دانشگاه: نخستین قدم، تعیین رشته و شناسایی دانشگاه‌هایی است که در آن رشته پذیرش بین‌المللی دارند.
• بررسی شرایط و مدارک: مطالعه پیش‌نیازها، مدارک و مهلت‌های ثبت‌نام هر دانشگاه اهمیت بالایی دارد.
• آماده‌سازی مدارک: تهیه مدارک، ترجمه رسمی و دریافت تأییدیه‌ها (مانند APS برای دانش‌آموزان ایرانی).
• ثبت‌نام و اپلای در دانشگاه: ارسال مدارک از طریق پورتال‌های آنلاین یا سرویس‌های مرکزی مانند  Uni-assist .
• دریافت پذیرش مشروط یا قطعی: پس از ارزیابی مدارک، دانشگاه نتیجه را اعلام می‌کند.
• افتتاح حساب بلوکه‌شده  (Blocked Account) : برای اثبات تمکن مالی، افتتاح حساب دانشجویی در بانک‌های مورد تأیید الزامی است.
• درخواست ویزای تحصیلی  :  تکمیل پرونده و رزرو وقت ازسفارت آلمان و ارائه مدارک.
• دریافت ویزا و سفر به آلمان: پس از تأیید ویزا، برنامه‌ریزی برای ورود به آلمان و آغاز تحصیلات انجام می‌شود.

تمام این مراحل ممکن است میانگینی بین ۶ ماه تا یک سال زمان نیاز داشته باشد. با توجه به ازدحام درخواست و صف‌های طولانی سفارت در سال‌های اخیر، توصیه می‌شود داوطلبان حداقل یک سال پیش از موعد ورود موردنظر خود، برنامه‌ریزی و اقدام به جمع‌آوری مدارک و اپلای نمایند.

مدارک مورد نیاز برای اپلای دانشگاه‌های آلمان

برای موفقیت در اپلای دانشگاه‌های آلمان، تأمین و ارائه مدارک زیر الزامی است. نکات ظریفی در تهیه هر مدرک وجود دارد که عدم توجه به آن‌ها می‌تواند منجر به تأخیر یا حتی رد شدن درخواست شود:

• مدرک تحصیلی قبلی (دیپلم، پیش‌دانشگاهی، لیسانس یا فوق‌لیسانس)
• ریز نمرات کامل و ترجمه رسمی آن
• مدرک زبان (آلمانی یا انگلیسی بسته به زبان دوره):
• برای دوره‌های آلمانی:  TestDaF، DSH، یا Telc (سطح B2 یا C1)
• برای دوره‌های انگلیسی : آیلتس (حداقل ۶ یا بالاتر) یا تافل (۸۰–۹۰)
• رزومه (CV) : همراه با سوابق تحصیلی و شخصی به زبان انگلیسی یا آلمانی
• انگیزه‌نامه  (Motivation Letter)
• توصیه‌نامه آکادمیک (Academic Reference Letter) : حداقل دو عدد
• کپی پاسپورت معتبر
• عکس پرسنلی با فرمت مورد تایید
• گواهی سابقه کار یا سوابق پژوهشی (در صورت لزوم برای برخی رشته‌ها)
• تأییدیه مدارک توسط سفارت یا سرویس APS (برای مدارک معتبر ایران)
• نمونه آثار (Portfolio) برای رشته‌های هنری یا معماری

هر دانشگاه یا رشته ممکن است مدارک خاص بیشتری درخواست کند. برای مثال، برخی رشته‌های هنر و معماری علاوه بر رزومه و انگیزه‌نامه، پروژه‌های عملی یا نمونه کار نیز می‌خواهند. همچنین، برخی دانشگاه‌ها به‌طور خاص توصیه‌نامه‌های استادان داخلی یا بین‌المللی را الزامی می‌کنند.

تأکید بر تهیه مدارک زبان معتبر بسیار مهم است؛ زیرا بدون ارائه مدرک زبان معتبر (چه آلمانی و چه انگلیسی)، حتی پذیرش مشروط نیز دریافت نخواهد شد. دانشجویان ایرانی مقطع کارشناسی معمولاً نیازمند تأیید APS (در سال‌های اخیر اجباری برای اکثر دانشگاه‌ها) هستند. این مورد را باید حداقل ۶ ماه پیش از اپلای آغاز کرد؛ چون روند بررسی آن زمان‌بر است.

مدارک لازم برای دریافت ویزای دانشجویی آلمان

پس از اخذ پذیرش از دانشگاه، برای دریافت ویزای دانشجویی آلمان باید مدارک زیر را آماده نمایید که به ترتیب اهمیت فهرست شده‌اند:

• نامه پذیرش دانشگاه (آفر نامه یا Zulassung)
• تکمیل فرم درخواست ویزا (National Visa Application Form)
• عکس پرسنلی با مشخصات سفارت
• پاسپورت معتبر (با حداقل ۶ ماه اعتبار و صفحات خالی)
• ترجمه رسمی مدارک تحصیلی و شناسایی
• گواهی تمکن مالی (افتتاح حساب بلوکه شده با مبلغ مورد پذیرش دولت آلمان)
• گواهی بیمه سلامت دانشجویی معتبر برای مدت اقامت اولیه
• رسید پرداخت هزینه بررسی ویزا
• رزومه و انگیزه‌نامه
• مدرک زبان معتبر
• برگه تأییدیه وقت سفارت و پرداخت هزینه آن
• توصیه‌نامه‌ها و سوابق پژوهشی یا کاری (در صورت نیاز)
• اثبات محل اسکان (رزرو خوابگاه، هتل یا محل اقامت موقت)

جدول زیر خلاصه‌ای از مدارک ضروری جهت ویزای دانشجویی آلمان را نشان می‌دهد:

پس از تکمیل مدارک فوق و تعیین وقت سفارت، متقاضی باید حضوراً در مصاحبه شرکت نموده و توضیحات لازم را ارائه کند. بررسی پرونده معمولاً بین ۴ تا ۱۲ هفته طول می‌کشد، اما برای برخی پرونده‌ها (به‌ویژه در مقاطع پایین‌تر) این مدت می‌تواند طولانی‌تر باشد.

نکته‌ی بسیار مهم در سال ۲۰۲۶ این است که مبلغ بلوکه‌شده (Blocked Account) بر اساس رشد هزینه‌های زندگی، اندکی افزایش یافته و به ‌حدود ۱۱۳۰۰ یورو رسیده است. نظام بانکی آلمان بانک‌هایی نظیر Fintiba و Deutsche Bank را برای افتتاح این حساب قبول می‌کند و رسید پرداخت از اهمیت بالایی برخوردار است.

شهریه دانشگاه‌های دولتی و خصوصی در آلمان

یکی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت آلمان برای داوطلبان تحصیل، کیفیت بالای آموزش همراه با پایین‌بودن یا حذف شهریه‌ دانشگاه‌های دولتی برای دانشجویان بین‌المللی است. در سال ۲۰۲۶، وضعیت شهریه‌ها به این شرح است:

دانشگاه‌های دولتی

بیشتر دانشگاه‌های دولتی آلمان، به‌ویژه در مقطع کارشناسی، شامل شهریه تحصیلی نمی‌شوند و دانشجو، صرفاً موظف به پرداخت "هزینه ترم" است که مبلغ آن در بازه ۱۵۰ تا ۴۵۰ یورو به ازای هر ترم متغیر است. اما چند استثنا وجود دارد:

• ایالت بادن-وورتمبرگ (Baden-Württemberg) در سال‌های اخیر برای دانشجویان غیراروپایی سالانه حدود ۱،۵۰۰ یورو شهریه دریافت می‌کند.
• برخی دانشگاه‌ها در رشته‌های خاص (مانند مدیریت یا برنامه‌های بین‌المللی) شهریه مشخصی دارند.

دانشگاه‌های خصوصی

در دانشگاه‌های خصوصی آلمان، شهریه سالانه می‌تواند بین ۵،۰۰۰ تا حتی ۲۰،۰۰۰ یورو باشد و در رشته‌هایی مانند مدیریت کسب‌وکار (MBA) یا مهندسی ممکن است بیشتر شود. این دانشگاه‌ها رقابت بالایی دارند و اغلب امکانات ویژه، کلاس‌های کوچک‌تر و تعامل بیشتر با صنعت ارائه می‌کنند.

در جدول زیر، مقایسه‌ای بین شهریه‌ها در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی آلمان در سال ۲۰۲۶ آمده است:

بنابراین اغلب دانشجویان خارجی در آلمان به جز هزینه‌های جانبی ترم و برخی رشته‌های ویژه، از پرداخت شهریه‌های سنگین معاف هستند. البته هزینه‌های زندگی و سایر موارد (مانند خرید کتاب و لوازم آموزشی) باید در نظر گرفته شود تا ارزیابی واقعی از هزینه کلی تحصیل صورت گیرد.

هزینه‌های زندگی دانشجویی در شهرهای مختلف آلمان

هزینه زندگی دانشجویی در آلمان بسته به شهر، سبک زندگی و انتظارات فردی می‌تواند متفاوت باشد. آلمان شهرهایی با هزینه‌های بالا مانند مونیخ، فرانکفورت یا هامبورگ دارد و در عین حال شهرهای دانشجویی ارزان‌تر مانند لایپزیگ، درسدن یا فرایبورگ در شرق و مرکز این کشور وجود دارد.

میانگین هزینه ماهانه مورد نیاز (برای سال ۲۰۲۶) حدود ۹۴۰ تا ۱۱۰۰ یورو برآورد شده است که شامل اقامت، خورد و خوراک، حمل‌ونقل، بیمه، مخارج شخصی و سرگرمی است.

جدول زیر مقایسه هزینه‌های زندگی در چند شهر مهم آلمان را نشان می‌دهد:

بالاترین هزینه مربوط به اجاره مسکن است که عمدتاً دانشجویان را به انتخاب خوابگاه‌های دانشگاهی یا خانه‌های اشتراکی سوق می‌دهد. زندگی دانشجویی در شهرهای کوچک‌تر و شرقی مانند لایپزیگ یا درسدن، مقرون‌به‌صرفه‌تر و باکیفیت‌تر از زندگی در شهرهای بزرگ غربی است. همچنین، اغلب دانشجویان از تخفیف‌های دانشجویی (مانند خرید بلیت حمل‌ونقل با نرخ ویژه) برخوردار می‌شوند که بخشی از هزینه‌های ماهانه را کاهش می‌دهد.

با توجه به رشد هزینه‌های مسکن و خوراک در سال ۲۰۲۶، دانشجویان ایرانی باید منابع مالی کافی (حداقل معادل مبلغ حساب بلوکه‌شده سالانه) برای شروع زندگی دانشجویی خود در آلمان پیش‌بینی کنند تا ضمن رعایت استانداردهای زندگی، دغدغه‌ای از بابت هزینه‌های اولیه نداشته باشند.

رشته‌های تحصیلی پرتقاضا در آلمان

آلمان با اقتصاد صنعتی و زیرساخت قوی پژوهش و فناوری، رشته‌های خاصی را در اولویت و حمایت ویژه قرار داده است. این رشته‌ها نه تنها شانس بالاتر اپلای و بورسیه دارند، بلکه فرصت‌های شغلی بیشتری پس از فارغ‌التحصیلی در اختیار دانشجویان قرار می‌دهند.

مهم‌ترین و پرتقاضاترین رشته‌های تحصیلی در سال ۲۰۲۶ عبارتند از:

• مهندسی‌ها (بی‌ویژه مهندسی مکانیک، برق، صنایع، عمران و کامپیوتر)
• فناوری اطلاعات و علوم رایانه
• مدیریت و اقتصاد
• پزشکی و علوم زیستی
• علوم طبیعی (فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی)
• ریاضیات و آمار
• فناوری محیط زیست و انرژی‌های تجدیدپذیر
• معماری و شهرسازی
• هوش مصنوعی و علم داده

انتخاب رشته مناسب افزون بر علاقه، باید با درنظر گرفتن نیاز بازار کار و شرایط مهاجرتی انجام گیرد؛ به‌ویژه رشته‌هایی که در لیست "فهرست مشاغل مهم و در کمبود نیروی کار" (Mangelberufe) هستند. در سال‌های اخیر، تمایل بالای آلمان به پذیرش مهندسان و متخصصان حوزه فناوری اطلاعات مشهود است و فارغ‌التحصیلان این حوزه‌ها، به‌آسانی جذب بازار کار می‌شوند. همچنین، رشته‌هایی مانند هوش مصنوعی، امنیت سایبری و پزشکی دیجیتال، به‌واسطه رشد فناوری، در اولویت خواهند بود. مهارت‌زبان (آلمانی یا انگلیسی) نیز نقش مهمی در افزایش شانس کاریابی پس از فارغ‌التحصیلی دارد.

بورسیه‌ها و کمک‌هزینه‌های تحصیلی در آلمان

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانشجویان بین‌المللی، تأمین هزینه‌های تحصیل و زندگی است. خوشبختانه آلمان طیف وسیعی از بورسیه‌ها و کمک‌هزینه‌های تحصیلی را برای متقاضیان بین‌المللی، به‌ویژه در مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری فراهم می‌کند. برخی از مهم‌ترین بورسیه‌ها عبارتند از:

• بورسیه  DAAD :  جامع‌ترین و محبوب‌ترین بورسیه برای دانشجویان بین‌المللی که هزینه ماهانه (از ۹۰۰ تا ۱،۲۰۰ یورو بسته به مقطع) و گاهی کل شهریه را پوشش می‌دهد.
• بورسیه  Deutschlandstipendium : سالانه ۳۰۰ یورو کمک‌هزینه ماهانه به دانشجویان مستعد بر اساس شایستگی.
• بورسیه بنیاد هاینریش بُل (Heinrich Böll Foundation Scholarship) :  ویژه دانشجویان با سوابق برتر، مبلغ تا ۸۵۰ یورو در ماه.
• بورسیه بنیاد فردریش ابرت (Friedrich-Ebert-Stiftung) : کمک‌هزینه ماهانه به دانشجویان با گرایش‌های اجتماعی و سیاسی.
• بورسیه Rosa Luxemburg-Stiftung : کمک‌هزینه برای دانشجویان ممتاز، با سوابق فعالیت مدنی.
• بورسیه اختصاصی برخی دانشگاه‌ها: بسیاری از دانشگاه‌های بزرگ، بورسیه‌های داخلی برای دانشجویان برتر در نظر می‌گیرند.

جدول زیر نمونه‌ای از بورسیه‌ها، مبلغ و شرایط ارائه آن‌ها را در ۲۰۲۶ نشان می‌دهد:

بورسیه‌ها اغلب رقابتی هستند و فاکتورهای کلیدی مانند معدل بالا، انگیزه‌نامه قوی و سوابق پژوهشی یا اجتماعی معیار انتخاب خواهند بود. برخی بورسیه‌ها ممکن است شرط سن یا تابعیت نیز داشته باشند. توصیه می‌شود متقاضیان حداقل یک سال پیش از ورود به آلمان پیگیر اطلاعیه‌های بورسیه باشند و فرم‌های جداگانه مربوطه را از سایت‌های رسمی تهیه و ارسال نمایند.

افزون بر بورسیه‌های فوق، دانشجویان می‌توانند از تخفیف خوابگاه، حمل‌ونقل و حتی کمک‌هزینه پروژه‌های پژوهشی کوچک برخوردار شوند. لازم است به حمایت‌های مالی بنیادهای خصوصی و مراکز پژوهشی تخصصی هر رشته نیز توجه شود.

معرفی و رتبه‌بندی دانشگاه‌های برتر آلمان

دانشگاه‌های آلمان به‌واسطه نظام آموزش علمی محور، ارتباط گسترده با صنعت و پژوهش‌های نوآورانه، در فهرست برترین دانشگاه‌های جهان جای گرفته‌اند. در رتبه‌بندی QS سال ۲۰۲۶، دست‌کم ۱۰ دانشگاه آلمانی در میان ۲۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار دارند؛ جایگاهی که هر سال تقویت می‌شود.

اصلی‌ترین دانشگاه‌های برتر آلمان و رتبه تقریبی جهانی آن‌ها عبارتند از:

همه این دانشگاه‌ها از امکانات مجهز، استادان جهانی و ارتباط با بازار کار بهره‌مندند. برای تحصیل در دانشگاه‌های برتر، نیاز به معدل بالا، مدرک زبان معتبر و انگیزه‌نامه قوی است. همچنین برخی دانشگاه‌ها مانند LMU München و TU München برای دورۀ کارشناسی، خدمات آموزشی به زبان آلمانی و برای کارشناسی ارشد برنامه‌هایی به زبان انگلیسی ارائه می‌کنند که باید به این نکته توجه گردد.

انتخاب دانشگاه باید با توجه به رشته تحصیلی، زبان آموزش و امکانات بورس یا خوابگاه و همچنین موقعیت مکانی و هزینه زندگی انجام شود. بسیاری از دانشگاه‌های بزرگ در شهرهای نسبتاً گران قرار دارند (مانند مونیخ و برلین)، در حالی که دانشگاه‌های با کیفیت بالا در شهرهای کوچکتر نیز می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.

امکان و قوانین کار حین تحصیل در آلمان

آلمان با درک نیازهای مالی دانشجویان بین‌المللی، قوانین روشنی برای اشتغال دانشجویی وضع کرده است. مطابق با مقررات مصوب سال ۲۰۲۶:

• دانشجویان غیراروپایی مجوز کار تا ۱۲۰ روز کامل یا ۲۴۰ نیم‌روز در سال تقویمی را دارند. این قانون بدون محدودیت شغلی، شامل کارهای پاره‌وقت، کار در دانشگاه، رستوران، فروشگاه، آزمایشگاه و ... می‌شود.
• دستمزد ساعتی دانشجویان بسته به نوع کار، شهر و تجربه بین ۱۲ تا ۱۵ یورو در ساعت (در مواردی بالاتر) متغیر است.
• دانشجویان کارشناسی عمدتاً مشغول کار در فروشگاه‌ها، کافه‌ها، مراکز خرید و یا دستیار آموزشی می‌شوند؛ در حالی که دانشجویان کارشناسی‌ارشد و دکتری امکان اشتغال در دستیار پژوهشی/آزمایشگاهی را نیز دارند.
• کار در تعطیلات یا بین ترم‌ها به صورت تمام‌وقت، در چارچوب سقف مجاز امکان‌پذیر است.

لازم به ذکر است که کار بیش از حد مجاز می‌تواند منجر به ابطال ویزا یا جریمه مالی شود. برای برخی شغل‌های تخصصی (مانند دستیار آموزشی در دانشگاه)، محدودیت تعداد روزها با توافق دانشگاه کم‌اهمیت می‌شود.

همچنین وجود فرصت‌های استثنایی کارآموزی (Internship) مرتبط با رشته تحصیلی برای دانشجویان بین‌المللی، مسیر ورود به بازار کار آلمان را بسیار هموارتر می‌کند. کارآموزی‌های اجباری که بخشی از برنامه درسی باشد (مدت‌زمان مشخص در برنامه آموزشی قید شده)، در قانون سقف روزهای مجاز لحاظ نمی‌شود.

از نکات مهم در سال‌های اخیر افزایش فرصت‌های شغل‌های دیجیتال و فریلنسری است؛ اما دانشجو برای هر گونه کار آزاد باید اجازه‌نامه مجزا از اداره مهاجرت دریافت کند. توصیه می‌شود دانشجویان از مشاوره دفاتر دانشجویی دانشگاه خود جهت یافتن شغل و رعایت مقررات بهره‌مند شوند.

فرصت‌های اشتغال پس از فارغ‌التحصیلی در آلمان

از جذاب‌ترین ویژگی‌های تحصیل در آلمان، امکان دریافت اقامت کاری پس از پایان تحصیل است که دانشجویان را قادر می‌سازد وارد بازار کار شوند و حتی در مراحل بعدی برای اقامت دائم اتحادیه اروپا اقدام نمایند.

مطابق قوانین سال ۲۰۲۶:

• فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های آلمان اجازه دارند تا ۱۸ ماه پس از پایان تحصیلات خود در آلمان بمانند و جویای شغل مرتبط با مدرک خود شوند (Jobseeker Permit) .
• در این مدت فرد می‌تواند به‌صورت آزادانه کار پاره‌وقت، تمام‌وقت یا حتی کارآفرینی انجام دهد.
• پس از یافتن شغل مربوط به رشته دانشگاهی و منعقد کردن قرارداد رسمی، دانشجو می‌تواند درخواست اقامت کاری یا ویزای Blue Card اتحادیه اروپا نماید که مسیر اقامت دائم و حتی تابعیت را برای او تسهیل می‌کند.
• رشته‌های مهندسی، آی‌تی، پزشکی، پرستاری و علوم پایه بیشترین شانس جذب و استخدام را دارند. دانش‌آموختگان این گروه‌ها متوسط زمان پایین‌تری برای یافتن کار در مقایسه با دیگر رشته‌ها دارند.
• دانش زبان آلمانی مؤثرترین عامل در موفقیت شغلی است؛ گرچه برای برخی حوزه‌ها (به‌ویژه IT و فناوری دیجیتال) زبان انگلیسی کفایت می‌کند.

طبق آمارهای سال‌های اخیر، بیش از ۵۰ درصد فارغ‌التحصیلان بین‌المللی آلمان ظرف شش تا دوازده ماه پس از فراغت در بازار کار جذب می‌شوند، به‌ویژه اگر پروژه پایانی آنان (Thesis) با شرکت‌های آلمانی مشترک باشد.

کارت آبی (Blue Card) برای فارغ‌التحصیلان جدید با شغل تخصصی و درآمد بالا صادر شده و شرایط مناسبی برای خانواده‌ و اخذ اقامت دائم فراهم می‌سازد. البته برخی ویزاهای جستجوی کار مخصوص فارغ‌التحصیلان رشته‌های خاص (مرتبط با کمبود نیروی متخصص) صادر می‌شود که بازار کار مناسبی دارند.

بیمه سلامت دانشجویی در آلمان

داشتن بیمه سلامت دانشجویی از الزامات اقامت قانونی و ثبت‌نام در دانشگاه‌های آلمان است و بدون ارائه بیمه معتبر، ثبت‌نام نهایی ممکن نخواهد بود. این بیمه هزینه‌های درمانی، ویزیت پزشک، بستری، دارو و حتی برخی خدمات دندانپزشکی را تحت پوشش قرار می‌دهد.

انواع بیمه سلامت دانشجویی:

۱. بیمه سلامت عمومی (Gesetzliche Krankenversicherung):

• اجباری برای دانشجویان زیر ۳۰ سال یا با مقطع کارشناسی.
• هزینه ماهانه در سال ۲۰۲۶ حدود ۱۲۵ تا ۱۳۵ یورو شامل پوشش کامل خدمات درمانی پایه.

۲. بیمه خصوصی (Private Krankenversicherung):

• برای دانشجویان بالای ۳۰ سال، دانشجویان دکتری یا موارد خاص.
• انتخاب بیمه خصوصی نیازمند ارائه مدارک ریسک‌پذیری است و معمولاً پوشش‌ها متنوع‌تر اما گران‌تر خواهد بود (حدود ۲۵۰ یورو در ماه یا بیشتر).

۳. بیمه سلامت اولیه/سفر (Travel Health Insurance):

• تنها تا ثبت‌نام نهایی قابل‌قبول است (معمولاً برای مراحل اولیه اقامت) و پس از ثبت‌نام باید به بیمه آلمانی منتقل شد.

فرایند اخذ بیمه سلامت دانشجویی به این صورت است که متقاضی باید پیش از ورود یا همزمان با اخذ ویزا، بیمه سلامت اولیه تهیه نماید و پس از ورود به آلمان به یکی از شرکت‌های معتبر (مانند TK، AOK، Barmer و ...) مراجعه و بیمه دانشجویی را فعال کند. اغلب دانشگاه‌ها دفتر بیمه در محوطه دارند و ثبت‌نام را آسان می‌کنند.

پوشش بیمه دانشجویی شامل فرایندهای درمانی، بستری، خدمات اورژانسی، دارو و آزمایشات معمول است. بیمه‌های عمومی معمولاً خدمات دندانپزشکی پایه را نیز پوشش می‌دهند اما خدمات خاص‌تر نیازمند بیمه تکمیلی است. دانشجویان بالا ۳۰ سال باید از بیمه‌های خصوصی استفاده کنند که هزینه بیشتری دارد. بیمه سلامت نه تنها برای امور درمانی، بلکه برای تأیید اقامت، ثبت‌نام دانشگاه، اجاره مسکن و حتی تمدید ویزا الزامی است.

جمع‌بندی و توصیه‌های مهم برای متقاضیان ۲۰۲۶

با توجه به افزایش تقاضا، رشد هزینه‌های زندگی، الزامات جدید و بروزرسانی‌های اداری سفارت و دانشگاه‌های آلمان، متقاضیان مهاجرت تحصیلی در سال ۲۰۲۶ باید از آمادگی کامل مدارک، توانایی زبان، پشتوانه مالی کافی و برنامه‌ریزی زمانی دقیق برخوردار باشند. هرچه فرایند آماده‌سازی مدارک، اپلای و درخواست ویزا سریع‌تر آغاز گردد، شانس موفقیت بیشتر خواهد بود. توصیه می‌شود به صورت مداوم اخبار و راهنمایی‌های سفارت آلمان، سایت‌های دانشگاهی و پایگاه‌های اطلاع‌رسانی رسمی را دنبال نموده و از خدمات مشاوره موسسات معتبر بهره بگیرید. در پایان باید خاطرنشان کرد که تحصیل در آلمان سرمایه‌گذاری ارزشمندی است که آینده شغلی، تحصیلی و شخصی شما را تضمین می‌کند، مشروط بر آنکه با دانش کافی و پشتکار وارد این مسیر شوید.