کشور کویت

کویت به دلیل ساختار اقتصادی منحصر به فرد خود، همواره یکی از مقاصد اصلی مهاجرت متخصصان در خاورمیانه به شمار می‌رود. این کشور دارای ششمین ذخایر بزرگ نفت در جهان است که حدود ۱۰۱.۵ میلیارد بشکه تخمین زده می‌شود. این تمرکز بر صنعت نفت، ساختار اقتصادی کویت را حول محور نفت و گاز تثبیت کرده و فرصت‌های شغلی قابل توجهی را به ویژه در صنایع مرتبط با مهندسی، نفت، و گاز برای متخصصان فراهم می‌کند.   

مهم‌ترین مزیت مالی کویت برای مهاجران، نرخ صفر مالیات بر درآمد شخصی است. این مزیت، در کنار قدرت بالای دینار کویت که یکی از قوی‌ترین ارزهای جهان محسوب می‌شود ، این امکان را برای مهاجران فراهم می‌آورد تا بتوانند بخش قابل توجهی از درآمد خود را پس‌انداز کنند. علاوه بر این، کویت در راستای "چشم‌انداز کویت ۲۰۳۵" (Kuwait Vision 2035) در حال ترویج پروژه‌های عظیم زیرساختی با هدف تنوع بخشیدن به اقتصاد و تبدیل شدن به یک مرکز تجاری و لجستیکی در منطقه است. این پروژه‌های توسعه‌ای، تقاضای زیادی برای نیروی کار ماهر در بخش‌های ساخت‌وساز، مهندسی و فناوری اطلاعات ایجاد کرده است.   

ساختار اقتصادی کویت (مالیات صفر و دینار قوی) دلیل اصلی جذب مهاجران با انگیزه مالی است. این ساختار یک زنجیره علّی ایجاد می‌کند: مزیت مالی علت جذب مهاجران است، اما فقدان زیرساخت‌های اجتماعی و ضعف در سیستم حمل و نقل عمومی، معلول یک ساختار دولتی متمرکز و عدم سرمایه‌گذاری کافی در بخش‌های غیرنفتی است. تحلیل‌ها نشان می‌دهند که کویت در درجه اول، مقصدی برای انباشت ثروت است، نه کیفیت زندگی. متخصصانی که بسته‌های حقوقی بسیار بالا دریافت می‌کنند، این چالش‌ها را تحمل می‌کنند، اما نیروی کار با درآمد متوسط (میانگین ماهانه KD 340) با تورم تجمعی ۱۲ درصدی و هزینه‌های زندگی بالا (رتبه ۵۰ در کفایت درآمد) دست و پنجه نرم می‌کنند که مزیت مالیات صفر را تا حد زیادی خنثی می‌سازد.   

مبانی حقوقی اقامت (Iqama) و به‌روزرسانی‌های قانونی ۲۰۲۵

تحولات کلیدی در مقررات اقامت کویت در سال ۲۰۲۵ عمدتاً ناشی از صدور فرمان امیری جدیدی است که با هدف مدرن‌سازی قوانین اقامت و جذب سرمایه‌های بلندمدت انجام شده است.

تحلیل فرمان امیری ۱۱۴ سال   ۲۰۲۴:  تحول در اقامت بلندمدت

فرمان امیری شماره ۱۱۴ مصوب ۲۰۲۴ که از ۵ ژانویه ۲۰۲۵ اجرایی شد، جایگزین قانون اقامت خارجی‌ها مصوب ۱۹۵۹ گردیده و تحولات قابل توجهی را در مقررات اقامت معرفی کرده است.   

افزایش مدت اقامت و ثبات حقوقی:

• اقامت عادی (Regular Residency): حداکثر اقامت عادی برای کارگران و سایر مقیمان به پنج سال افزایش یافته است.   
• اقامت طولانی‌مدت (۱۰ ساله): ماده ۱۳ این فرمان اجازه صدور اقامت تا سقف ۱۰ سال را برای دسته‌های خاصی از افراد فراهم می‌کند. این دسته‌ها شامل فرزندان زنان کویتی و همچنین مالکان املاک و مستغلات در کویت هستند. تعیین دسته‌های دیگر می‌تواند از طریق یک قطعنامه توسط وزارت کشور صورت گیرد.   
• اقامت سرمایه‌گذاری (۱۵ ساله): سرمایه‌گذارانی که تحت قانون ترویج سرمایه‌گذاری مستقیم کویت (KDIPA - قانون شماره ۱۱۶ سال ۲۰۱۳) مجوز فعالیت دریافت می‌کنند، می‌توانند برای اقامت بلندمدت تا سقف ۱۵ سال واجد شرایط باشند.   

سایر مقررات کلیدی:

• حداکثر مدت اقامت خارج از کشور: اقامت‌کنندگان عادی و کارگران نباید بیش از شش ماه متوالی خارج از کویت بمانند، در غیر این صورت اقامت آنها ممکن است باطل شود.   
• ویزای بازدید سه‌ماهه: طبق قانون جدید، شهروندان خارجی می‌توانند با ویزای بازدید وارد کویت شده و تا سه ماه اقامت کنند، که نسبت به قانون قبلی دو ماه افزایش داشته است.   

اعطای اقامت‌های ۱۰ و ۱۵ ساله (برای مالکان املاک و سرمایه‌گذاران) صرفاً یک تسهیل اداری نیست، بلکه یک سیگنال قوی از سوی دولت کویت به بازار بین‌المللی است. هدف اصلی این اقدام، تنوع اقتصادی و جذب سرمایه مستقیم خارجی (FDI) است که به دنبال ثبات حقوقی بلندمدت هستند. این مجوزهای طولانی‌مدت، کویت را در هماهنگی با سیاست‌های اقامتی کشورهای رقیب در GCC قرار می‌دهد تا متخصصان و سرمایه‌گذاران با کیفیت بالاتر را در این کشور حفظ کند.   

انواع ویزا و مقررات ورود (Entry Visas)

انواع اصلی ویزای ورود به کویت شامل موارد زیر است :   

• ویزای کار یا استخدام (Work/Employment Visa): مدت اعتبار آن به قرارداد شغلی بستگی دارد و متقاضی نیاز به جاب آفر رسمی، گواهی پزشکی و گواهی عدم سوء پیشینه دارد.   
• ویزای بازدید خانوادگی (Family Visit Visa): به خویشاوندان اجازه می‌دهد تا ساکنان کویت را ملاقات کنند. مدت اقامت مجاز تحت این ویزا اخیراً به سه ماه افزایش یافته است.   
• ویزای توریستی و تجاری: این ویزاها معمولاً برای ۳۰ تا ۹۰ روز اعتبار دارند. دارندگان ویزای بازدید (توریستی، تجاری، خانوادگی) مجاز به کار نیستند و باید پس از انقضای ویزا کشور را ترک کنند.   

هزینه‌ها و جریمه‌ها:

هزینه صدور ویزای ورود برای کار در بخش خصوصی، دولتی، تجاری و خانواده ۳ دینار کویت (KWD) است. جریمه اقامت بیش از حد مجاز (Overstay Penalty) برای ویزاهای اقامت (کار، خانواده، دانشجویی) در ماه اول ۲ KWD در روز و پس از آن ۴ KWD در روز است. جریمه برای ویزاهای بازدید (توریستی، خانوادگی، تجاری) ۱۰ KWD در روز است.   

مقررات سختگیرانه مبارزه با قاچاق ویزا

فرمان امیری ۱۱۴ سال ۲۰۲۴، مقررات سختگیرانه‌ای را برای مقابله با پدیده قاچاق ویزا (Residency Trafficking) معرفی کرده است. این قانون به طور صریح، کارفرمایان یا استخدام‌کنندگان را از استخدام یا تسهیل استخدام یک خارجی در ازای دریافت مزایای مالی، وعده یا منفعت، منع می‌کند. این ماده برای مقابله با سوءاستفاده از سیستم ویزا و جلوگیری از استثمار نیروی کار خارجی وضع شده است.   

مهاجرت کاری به کویت: ویزای کار و چالش‌های بازار

مهاجرت کاری به کویت نیازمند فرآیندی ساختاریافته است که در آن کارفرما نقش اصلی را به عنوان اسپانسر (حامی) ایفا می‌کند.

جستجوی کار: سایت‌های کاریابی اصلی مانند Bayt.com و GulfTalent منابع کلیدی برای جستجوی فرصت‌های شغلی و ارسال رزومه در کویت هستند.   

مشاغل مورد نیاز و پردرآمد در کویت ۲۰۲۵

بازار کار کویت متمرکز بر جذب متخصصان در بخش‌هایی است که مستقیماً با رشد اقتصادی و پروژه‌های زیرساختی مرتبط هستند. مشاغل مورد نیاز و پردرآمد در سال ۲۰۲۵ عبارتند از :   

• مهندسان نفت و گاز: به دلیل ساختار اقتصاد نفتی کویت، این متخصصان برای بهره‌برداری و افزایش کارایی در بخش‌های اکتشاف و تولید حیاتی هستند.
• متخصصان فناوری اطلاعات (IT): شامل مدیران سیستم (Systems Administrator) و تحلیلگران IT، که برای حفظ زیرساخت‌های فناوری امن و کارآمد در دوران تحول دیجیتال ضروری هستند.   
• متخصصان بهداشت و درمان: شامل پزشکان، پرستاران و داروسازان، به دلیل گسترش بخش مراقبت‌های بهداشتی در کویت، تقاضای فزاینده‌ای دارند.   
• مهندسان عمران و مدیران پروژه: برای طراحی، برنامه‌ریزی و نظارت بر پروژه‌های بزرگ ساختمانی و زیرساختی.
• تحلیلگران مالی و حسابداران: برای ارائه تحلیل‌های مالی دقیق و تصمیم‌گیری مبتنی بر داده در بخش‌های مالی، بانکداری و خرده‌فروشی.

جدول متوسط درآمد سالانه در مشاغل پردرآمد کویت (تخمین ۲۰۲۵)

میانگین حقوق و تحلیل شکاف درآمدی (مقایسه با هزینه زندگی)

بازار کار کویت با یک شکاف درآمدی مشخص مواجه است. داده‌های سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که میانگین حقوق ماهانه مهاجران بخش خصوصی حدود KD 320 بوده (با افزایش ۰.۹۴٪ نسبت به سال قبل)، در حالی که میانگین حقوق مهاجران در بخش دولتی حدود KD 762 است.   

در حالی که مزیت مالیات بر درآمد صفر همچنان جذاب است ، تورم یک چالش جدی ایجاد کرده است. تورم تجمعی طی پنج سال گذشته (تا اواسط ۲۰۲۵) تقریباً از ۱۲٪ فراتر رفته است. این افزایش قیمت‌ها در حالی رخ داده که بسیاری از مهاجران گزارش می‌دهند که حقوقشان بیش از پنج سال است که افزایش نیافته است. این وضعیت، قدرت خرید را به شدت کاهش داده، به طوری که مبلغ KD 1,000 در سال ۲۰۲۰ برای حفظ قدرت خرید به حدود KD 1,120 در سال ۲۰۲۵ نیاز دارد.   

این شرایط نشان‌دهنده یک بازار کار دوگانه است: حقوق‌های بسیار بالا برای متخصصان کلیدی (مهندسان، پزشکان) که اغلب بسته‌های حقوقی بین‌المللی با مزایای جانبی (مانند کمک هزینه مسکن) دریافت می‌کنند، در مقابل حقوق‌های بسیار پایین برای اکثریت نیروی کار (میانگین KD 320) که به شدت تحت فشار تورم قرار دارند. کویت در شاخص کفایت درآمد خانوار رتبه ۵۰ را کسب کرده است و درصد قابل توجهی از مهاجران احساس می‌کنند درآمدشان برای پوشش هزینه‌های روزمره کافی نیست.   

بنابراین، موفقیت مهاجرت کاری به کویت منحصراً به توانایی فرد برای تأمین شغلی در فهرست مشاغل پردرآمد (که حقوق ماهانه بالای KD 2,000 را ارائه می‌دهد) وابسته است. در غیر این صورت، فشار هزینه زندگی و تورم، مزیت مالیات صفر را برای کارگران با درآمد متوسط خنثی می‌سازد.

مهاجرت به کویت از طریق سرمایه‌گذاری و ثبت شرکت

مهاجرت از طریق سرمایه‌گذاری در کویت دو مسیر مجزا دارد که به میزان مالکیت خارجی و مجوزهای مورد نیاز بستگی دارد.

تحلیل قاعده مالکیت ۵۱ درصد کویتی

قانون عمومی کویت در مورد سرمایه‌گذاری‌های خارجی، یک محدودیت اساسی را وضع می‌کند. بدون اخذ تأییدیه خاص از سازمان KDIPA (سازمان ترویج سرمایه‌گذاری مستقیم کویت)، کلیه شرکت‌های ثبت شده در کویت باید حداقل ۵۱ درصد متعلق به یک شهروند کویتی یا شهروند کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) باشند. این قانون توسط وزارت بازرگانی و صنعت (MOCI) اجرا می‌شود.   

شرایط شرکت‌های با مسئولیت محدود (LLC):

• باید حداقل دو شریک داشته باشد.   
• سهم شریک خارجی مجاز نیست از ۴۹ درصد سرمایه تجاوز کند.   
• مدیر شرکت باید کویتی یا از کشورهای GCC باشد.   
• شرکا باید دارای سوابق کیفری پاک باشند.   

فرآیند ثبت شرکت شامل ارائه سند تأسیس، تأییدیه نهادهای مربوطه مانند شهرداری برای مکان، و استعلام وزارت کشور برای سوابق شرکا است. پس از ثبت نهایی، مجوز صادر شده و هزینه آن ۳۰ دینار است.   

استثنای KDIPA: شرایط اخذ مجوز ۱۰۰ درصد مالکیت خارجی

سازمان ترویج سرمایه‌گذاری مستقیم کویت (KDIPA)، که در سال ۲۰۱۳ تأسیس شد ، استثنایی کلیدی بر قاعده ۵۱ درصدی ایجاد می‌کند. هدف KDIPA جذب و تشویق سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به منظور تنوع بخشیدن به اقتصاد است.   

مزایای مجوز KDIPA:

• مالکیت ۱۰۰ درصدی: KDIPA مجاز است مجوزهایی صادر کند که به اشخاص یا نهادهای خارجی اجازه می‌دهد تا ۱۰۰ درصد سهام شرکت را در کویت در اختیار داشته باشند، مشروط بر اینکه فعالیت آنها در فهرست منفی نباشد.   
• اقامت بلندمدت: این سرمایه‌گذاران واجد شرایط دریافت اقامت تا سقف ۱۵ سال هستند.   
• مشوق‌های مالیاتی: KDIPA می‌تواند معافیت‌های مالیاتی را تا حداکثر ۱۰ سال برای سهم سهامداران غیر کویتی از سود پروژه‌های واجد شرایط اعطا کند.   
• تسهیل فرآیند: KDIPA به عنوان یک مرکز خدمات یک مرحله‌ای (One-Stop Shop) عمل می‌کند تا فرآیند صدور مجوز و ورود به بازار را تسهیل کند.   

حوزه‌های ممنوعه (Negative List):

KDIPA از اعطای مجوز ۱۰۰ درصدی در بخش‌های حساس و تعیین شده توسط قانون ۷۵ سال ۲۰۱۵ منع شده است. سرمایه‌گذاران خارجی برای کسب مالکیت کامل باید از فعالیت در این حوزه‌ها اجتناب کنند:   

• استخراج نفت خام و گاز طبیعی.
• تولید محصولات کک‌سازی، کودها و ترکیبات نیتروژنی.
• توزیع سوخت‌های گازی از طریق شبکه‌های اصلی.
• فعالیت‌های املاک و مستغلات.
• فعالیت‌های امنیتی و تحقیقاتی.
• اداره عمومی و دفاع و استخدام نیروی کار.   

ایجاد دو مسیر مجزا (قاعده ۵۱٪ در MOCI و استثنای ۱۰۰٪ در KDIPA) نشان‌دهنده یک تضاد استراتژیک در دولت کویت است: حفظ کنترل محلی بر بخش‌های سنتی و در عین حال جذب پروژه‌های نوآورانه خارجی. سرمایه‌گذارانی که به دنبال مالکیت کامل و اقامت بلندمدت هستند، باید برنامه کسب‌وکار خود را با دقت تنظیم کنند تا در لیست حوزه‌های دارای ارزش افزوده مورد تأیید KDIPA قرار گیرد و به طور خاص، از سرمایه‌گذاری مستقیم در بخش‌های ممنوعه مانند املاک و مستغلات دوری کنند.

شرایط ویزای خانواده و همراه (Dependent/Visit Visas)

در مقررات ۲۰۲۵، کویت در سیاست‌های ویزای خانواده تغییرات مهمی ایجاد کرده است که تمایز قاطعی بین ویزای ملاقات کوتاه‌مدت و اقامت دائمی خانواده ایجاد می‌کند.

تفاوت‌های کلیدی: ویزای ملاقات در برابر اقامت خانواده (Iqama Type 22)

• ویزای ملاقات خانوادگی (Family Visit Visa): برای بازدید کوتاه‌مدت بستگان (تا ۳ ماه) استفاده می‌شود.
• ویزای اقامت خانواده (Dependent Iqama - ماده ۲۲): این ویزا به همسر و فرزندان زیر سن قانونی اجازه می‌دهد تا به طور دائم با اسپانسر در کویت زندگی کنند.   

تغییرات کلیدی در مقررات ۲۰۲۵

تحلیل مقررات جدید نشان می‌دهد که کویت در حال تسهیل بازدید کوتاه‌مدت برای تقویت پیوندهای اجتماعی و گردشگری، اما همزمان سخت‌تر کردن شرایط برای اقامت دائمی خانواده است.

تسهیلات ویزای ملاقات:

وزارت کشور کویت آستانه حداقل درآمد برای اسپانسر شدن خویشاوندان جهت اخذ ویزای ملاقات خانوادگی را حذف کرده است. همچنین، محدوده خویشاوندی واجد شرایط برای بازدید به بستگان تا درجه چهارم (خونی) و درجه سوم (سببی) افزایش یافته است. مدت مجاز اقامت با ویزای ملاقات نیز به سه ماه افزایش یافته است.   

تشدید الزامات اقامت (Iqama Type 22):

در مقابل، شرایط صدور ویزای اقامت خانواده (Dependent Iqama) سخت‌تر شده است:

• حداقل حقوق اسپانسر: حداقل آستانه حقوق ماهانه برای اسپانسر (معمولاً پدر) که قصد دارد اقامت خانواده را اخذ کند، از KD 550 به KD 800 در ماه افزایش یافته است.   
• الزام مدرک تحصیلی: اسپانسر باید دارای مدرک دانشگاهی باشد که با حرفه فعلی وی در کویت همخوانی داشته باشد.   
• استثنا برای کودکان: والدینی که برای فرزندان زیر پنج سال درخواست اقامت می‌کنند، ممکن است از شرط حداقل حقوق معاف باشند.   
• اسپانسرشیپ توسط مادر: مادران کویتی می‌توانند اقامت فرزندان و همسران غیر کویتی خود را اسپانسر کنند. همچنین مادران مقیم غیرکویت در صورت فوت یا ترک دائم همسر، می‌توانند فرزندانشان را اسپانسر کنند، مشروط بر اینکه حقوق آنها نیز به KD 800 برسد.   

جدول مقایسه الزامات ویزای ملاقات و اقامت خانواده (۲۰۲۵)

این تفکیک مقررات نشان می‌دهد که کویت قصد دارد از طریق افزایش آستانه درآمد و الزامات تحصیلی، اطمینان حاصل کند که تنها متخصصان با درآمد بالا و پایدار، اقامت دائمی برای خانواده خود دریافت کنند و بار مالی مازادی بر سیستم بهداشت و آموزش عمومی کشور تحمیل نشود.

الزامات پزشکی و مالی:

متقاضیان ویزای اقامت خانواده باید تست‌های پزشکی الزامی شامل آزمایش HIV، رادیوگرافی قفسه سینه برای سل، مالاریا، هپاتیت B و C و سیفلیس را پشت سر بگذارند. هزینه‌های اقامت شامل ۱۰ تا ۲۰ KWD برای معاینه پزشکی، ۱۰ KWD برای صدور اقامت به ازای هر سال و ۳۰ تا ۵۰ KWD برای بیمه سلامت اجباری سالانه است.   

مهاجرت تحصیلی: پذیرش، دانشگاه‌ها و هزینه‌ها

تحصیل در کویت یک مسیر اقامتی موقت را فراهم می‌کند، اما تبدیل آن به اقامت دائم کاری نیازمند برنامه ریزی دقیق است.

شرایط پذیرش و دانشگاه‌های معتبر

دانشگاه‌های کویت، از جمله دانشگاه‌های برجسته مانند دانشگاه کویت (KU)، دانشگاه خلیج برای علم و صنعت (GUST) و دانشگاه آمریکایی بین‌المللی (AIU) ، عموماً بر اساس سیستم ساعت اعتباری (Credit Hour System) فعالیت می‌کنند.   

شرایط پذیرش تحصیلات تکمیلی:

برای پذیرش در مقاطع کارشناسی ارشد (Master's)، متقاضیان باید دارای مدرکی معادل لیسانس ۴ ساله از یک مؤسسه معتبر باشند.   

• معدل: حداقل معدل تجمعی (GPA) ۲.۷۵ (در سیستم ۴.۰) مورد نیاز است، اگرچه ممکن است پذیرش مشروط برای معدل‌های کمی پایین‌تر نیز در نظر گرفته شود.   
• زبان انگلیسی: متقاضیان غیربومی باید تسلط به زبان انگلیسی را با حداقل نمره TOEFL iBT 79 یا IELTS 6.5 (یا Duolingo 105) اثبات کنند. برخی برنامه‌ها ممکن است نمرات بالاتری را درخواست کنند.   

وضعیت اقامت: تحصیل به دانشجویان خارجی اجازه می‌دهد اقامت موقت دریافت کنند. با این حال، منابع نشان می‌دهند که تبدیل این اقامت موقت به اقامت دائم یا کاری پس از اتمام تحصیلات ممکن است دشوار باشد.   

هزینه‌های تحصیل و بورسیه‌ها

هزینه‌های تحصیل در کویت بسته به نوع دانشگاه (دولتی یا خصوصی) و رشته تحصیلی متفاوت است. هزینه کلی تحصیل در کشور کویت بین ۵,۰۰۰ تا ۱۲,۰۰۰ دلار آمریکا برآورد می‌شود.   

نمونه شهریه دانشگاهی (بر اساس دینار کویت):

• شهریه کارشناسی: در دانشگاه‌های خصوصی مانند GUST، شهریه برای رشته‌های اداری و علوم (CBA و CAS) حدود KD 210 و برای رشته‌های مهندسی (CEA) حدود KD 260 به ازای هر ساعت اعتباری است.   
• دوره‌های بنیادین: دوره‌های پایه زبان انگلیسی یا ریاضی در صورت نیاز می‌توانند هزینه‌های بالایی داشته باشند (مثلاً KD 1920 برای هر ترم/سطح زبان در GUST).   
• هزینه‌های جانبی: هزینه‌های اضافی شامل اپلیکیشن فی (حدود KD 30 تا KD 75)، هزینه خدمات کامپیوتری (KD 50 در ترم) و هزینه فعالیت‌های دانشجویی است.   

بورسیه‌های تحصیلی:

بورسیه‌های دولتی وزارت آموزش عالی کویت (MOHE) معمولاً به شدت برای شهروندان کویتی یا فرزندان زنان کویتی محدود شده‌اند. این بورسیه‌ها (مانند بورسیه فول فاند) که شهریه، هزینه‌های زندگی و بلیط بازگشت سالانه را پوشش می‌دهند، برای خارجی‌ها بسیار رقابتی هستند.   

با توجه به هزینه نسبتاً بالای تحصیل و محدودیت‌های شدید بورسیه‌ها برای متقاضیان خارجی، تحصیل در کویت بیشتر یک فرصت آموزشی است تا یک استراتژی مهاجرتی ارزان یا آسان. متقاضیان خارجی برای دریافت پذیرش، موظف هستند با ارائه نامه تمکن مالی، توانایی پوشش کلیه هزینه‌های تحصیل و زندگی را اثبات کنند.   

هزینه‌های زندگی و بهترین مناطق برای مهاجران

برای ارزیابی موفقیت مالی در کویت، درک دقیق هزینه‌های زندگی، به ویژه مسکن، ضروری است.

تحلیل مقایسه هزینه زندگی و درآمد

کویت سیتی در آوریل ۲۰۲۵ دارای شاخص هزینه زندگی (COL Index) ۴۴.۱ و شاخص اجاره ۲۱.۷ بوده است. با وجود درآمد صفر مالیاتی، مهاجران به دلیل تورم فزاینده و ثبات حقوق‌ها (به ویژه در بخش خصوصی) تحت فشار هستند.   

تخمین هزینه‌های ماهانه (به استثنای اجاره):

• فرد مجرد: برای یک سبک زندگی معتدل، یک فرد مجرد به حدود KD 300 تا KD 400 در ماه (به جز اجاره) نیاز دارد. در صورت احتساب اجاره برای یک آپارتمان تک خواب، کل هزینه ماهانه می‌تواند به KD 500 تا KD 650 برسد.   
• خانواده ۴ نفره: هزینه‌های ماهانه برای یک خانواده ۴ نفره، به استثنای اجاره، حدود KD 800 تخمین زده می‌شود.   
• هزینه‌های جانبی پایین: هزینه‌های آب و برق و خنک‌کننده (Utilities) در کویت نسبتاً پایین است و برای یک آپارتمان استاندارد حدود ۱۵.۶۹ KWD در ماه برآورد می‌شود.   

اجاره مسکن: تحلیل قیمت‌ها در مناطق محبوب مهاجران

اجاره مسکن معمولاً بزرگترین بخش از بودجه ماهانه مهاجران را تشکیل می‌دهد. قیمت‌ها به شدت به منطقه (مرکزی/ساحلی در مقابل حومه) بستگی دارد.   

جدول میانگین هزینه ماهانه اجاره آپارتمان در کویت (بر حسب دینار کویت)

با توجه به اینکه متوسط اجاره یک آپارتمان سه خوابه در مرکز شهر حدود KD 575 است  و میانگین حقوق ماهانه مهاجران بخش خصوصی فقط KD 320 است ، مشخص است که اکثریت نیروی کار مهاجر بدون حمایت یا کمک هزینه مسکن از سوی کارفرما، قادر به تأمین مسکن استاندارد نیستند. بنابراین، برای حفظ ثبات مالی در کویت، ضروری است که در مذاکرات شغلی بر گنجاندن کمک هزینه مسکن (Housing Allowance) در پکیج حقوقی اصرار شود.   

بهترین شهرهای کویت برای زندگی و کار مهاجران

مهاجران معمولاً مناطق را بر اساس سهولت دسترسی به محل کار و تناسب با بودجه انتخاب می‌کنند:

1. سالمیه (Salmiya): یکی از مطلوب‌ترین مناطق مسکونی، واقع در مجاورت خلیج و جنوب شرقی کویت سیتی. این منطقه شلوغ است، اما هوای تمیزتر، دسترسی به پارک‌ها و امکانات متنوعی را ارائه می‌دهد.   
2. حولی (Hawally): به عنوان یکی از مناطق مقرون به صرفه (Budget-friendly) کویت شناخته می‌شود که آپارتمان‌های اجاره‌ای ارزان‌تری نسبت به مناطق ساحلی و مرکزی ارائه می‌دهد.   
3. شهر کویت (Kuwait City): پایتخت به دلیل دسترسی به فرصت‌های شغلی و امنیت بالا جذاب است. با این حال، هزینه‌های اجاره در مناطق مرکزی مانند عبدالله السالم می‌تواند بسیار بالا باشد.   
4. جبریه (Jabriya): یک منطقه مسکونی بزرگ و مدرن که آپارتمان‌ها و ویلاهای مناسبی را برای مهاجران ارائه می‌دهد.   

مناطقی مانند بنی‌القار (Bneid Al-Qar) که آپارتمان‌های رو به ساحل دارند و همچنین مسایله (Messila) که ویلاهای لوکس ارائه می‌دهد، جزء مناطق گران‌قیمت محسوب می‌شوند.   

نتیجه‌گیری و توصیه‌های تخصصی

تحولات قوانین مهاجرت کویت در سال ۲۰۲۵، به ویژه فرمان امیری ۱۱۴، نشان‌دهنده یک تغییر استراتژیک به سوی جذب سرمایه‌های پایدار و نیروی کار تخصصی با درآمد بالاست. در حالی که کویت همچنان به دلیل مزایای مالی (مالیات صفر و دینار قوی) جذاب است، متقاضیان باید با درکی کامل از چالش‌های اجتماعی، زیرساختی، و الزامات سختگیرانه مالی وارد این کشور شوند.

خلاصه‌برداری از تحولات کلیدی ۲۰۲۵

• ثبات اقامتی برای نخبگان: معرفی اقامت‌های ۱۰ و ۱۵ ساله، کویت را در رقابت منطقه‌ای برای حفظ سرمایه‌گذاران و متخصصان کلیدی قرار می‌دهد و امنیت حقوقی طولانی‌مدتی را برای این دسته‌ها فراهم می‌سازد.   
• افزایش آستانه کیفیت نیروی کار: سختگیری در قوانین اقامت خانواده (افزایش حداقل حقوق به KD 800 و الزام مدرک دانشگاهی) نشان‌دهنده تلاش آگاهانه برای تصفیه جمعیت مهاجر و اطمینان از خودکفایی مالی خانواده‌های مقیم است.   
• تسهیل بازدید کوتاه‌مدت: حذف شرط حداقل حقوق برای ویزای ملاقات خانوادگی، با هدف تقویت پیوندهای اجتماعی و افزایش گردشگری انجام شده و با قوانین اقامت دائمی تفکیک شده است.   

توصیه‌های استراتژیک برای متقاضیان

1. برای مهاجران کاری:
   • تمرکز بر درآمد بالا: متقاضی باید تنها با جاب آفر در مشاغل پردرآمد (نفت، فناوری، پزشکی) که حقوقی بیش از KD 2,000 در ماه و مزایای جانبی (مانند کمک هزینه مسکن و تحصیل) را تضمین می‌کند، مهاجرت کند. بدون این سطح درآمد، مزیت مالیات صفر با تورم و هزینه‌های بالای زندگی خنثی خواهد شد.   
   • تضمین کمک هزینه مسکن: با توجه به شکاف عمیق بین میانگین حقوق مهاجران و هزینه‌های اجاره، اصرار بر دریافت کمک هزینه مسکن به عنوان جزء حیاتی قرارداد، یک ضرورت مالی است.
2. برای سرمایه‌گذاران و کارآفرینان:
   • مسیر KDIPA: برای دستیابی به مالکیت ۱۰۰ درصدی و اقامت ۱۵ ساله، اخذ مجوز از KDIPA حیاتی است. سرمایه‌گذاران باید از فعالیت در حوزه‌های ممنوعه، به ویژه املاک و مستغلات، اجتناب ورزند.   
   • تطبیق با چشم‌انداز ۲۰۳۵: پروژه‌هایی که نوآوری و ارزش افزوده ایجاد می‌کنند و با اهداف توسعه کویت هماهنگ هستند، شانس بالاتری برای تأیید توسط KDIPA خواهند داشت.   
3. برای خانواده‌ها و دانشجویان:
   • درک تمایز ویزاها: متقاضیان باید تفاوت بین مقررات ویزای بازدید (تسهیل شده) و ویزای اقامت (سختگیرانه با آستانه KD 800) را به دقت درک کنند تا از ریجکتی درخواست اقامت خانوادگی جلوگیری شود.   
   • تحصیل به عنوان فرصت موقت: تحصیل در کویت باید عمدتاً به عنوان یک فرصت آموزشی نگریسته شود. با توجه به هزینه‌های بالا و محدودیت شدید بورسیه‌ها برای خارجی‌ها، این مسیر نباید به عنوان یک استراتژی آسان برای اخذ اقامت دائم در نظر گرفته شود.